Արամ Ա. Թուրքիայի ՍԴ ներկայացված հայցը մի կտոր հող վերադարձնելուն միտված մասնավոր դատ չէ

Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության կողմից Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան ներկայացված հայցի նպատակը հստակ է՝ վերադարձնել Սիսի պատմական կաթողիկոսարանը: Այս նպատակն իրագործելու համար սկզբունքային 2 մոտեցում է ընդգծված՝ կաթողիկոսարանի կալվածքի վերադարձ և այնտեղ կրոնական արարողություն կատարելու իրավունքի վերահաստատում, հայտարարել է Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա-ն ՀՅԴ Հայ դատի Ֆրանսիայի հանձնախմբի նախաձեռնությամբ Ֆրանսիայի խորհրդարանում հունիսի 19-ին մեկնարկած «Արդարություն և հետևանքների փոխհատուցում հայ ժողովրդին» միջազգային գիտաժողովի բացմանը, տեղեկացնում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության կայքը: Վեհափառն ընդգծել է, որ կենսական կարևոր է հատկապես 2-րդ կետը և մի քանի պատճառով: Նախ՝ կրոնական պաշտամունքի իրավունքի վերահաստատումն արդեն իսկ ենթադրում է կաթողիկոսարանի կալվածքի վերադարձը, իսկ փոքրամասնությունների կրոնական պաշտամունքի իրավունքներին անդրադարձ կա Լոզանի պայմանագրում: Եվ վերջապես՝ կրոնի և խղճի ազատության հարցերում հատկապես զգայուն է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը: «Սովորական դատ չէ մեր դատը, ոչ էլ՝ մի կտոր հող վերադարձնելուն միտված մասնավոր դատ: Նկատի ունենալով Կիլիկիո Կաթողիկոսարանի կրոնական, ազգային ու քաղաքական իմաստը և ունեցած խորհրդանշական մեծ կարևորությունը՝ մենք ուզեցինք այն նկատի առնել որպես մեր եկեղեցապատկան ու ազգապատկան կալվածքների վերադարձի պահանջի առաջին հանգրվան: Մեր մոտեցման մեջ ռազմավարական ու մարտավարական տվյալները, առկա իրավական ու քաղաքական խոչընդոտներն առավելագույն չափով ուսումնասիրված են մասնագետներից կազմված հանձնախմբի կողմից: Հավատում ենք, որ իրավական այս քայլը նոր ուժ պիտի տա մեր պահանջատիրությանը՝ բացելով նոր հորիզոններ», – ասել է Արամ Ա կաթողիկոսը: Կարևորելով Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ուղղությամբ տարվող աշխատանքները՝ նա, իր դասախոսությունը ներկայացնելիս, կոչ է արել առաջնահերթություն տալ պահանջատիրությանն ու հատուցմանը: Մեջբերումներ կատարելով միջազգային իրավունքի մի շարք փաստաթղթերից՝ Վեհափառ Հայրապետն ընդգծել է հատուցման հրամայականը, ապա, անդրադառնալով 2012-ի փետրվարին Անթիլիասի մայրավանքում կայացած միջազգային գիտաժողովի արդյունքներին, ուրվագծել է հատկապես եկեղեցապատկան և ազգապատկան կալվածքների վերադարձին առնչվող որոշ հնարավորություններ և դժվարություններ: