Ինչպես պահպանել կանոնները հանրային սննդի կազմակերպություններում․ ուղեցույց

Առողջապահության նախարարությունը մշակել է «Հանրային սննդի օբյեկտներում կորոնավիրուսային հիվանդության (COVID-19) կանխարգելմանև ախտահանման միջոցառումների իրականացման ուղեցույց»: Ինչպես հայտնեցին ՀՀ առողջապահության նախարարությունից, կորոնավիրուսային հիվանդությամբ պայմանավորված` հանրային սննդի կազմակերպությունները/օբյեկտները շահագործելիս պետք է իրականացնեն կանխարգելիչմի շարք միջոցառումներ, որոնք ուղղված կլինեն անձնակազմի և այցելուների նկատմամբ հանրային սննդի օբյեկտի կանոնների պահպանմանը: «Առողջ և անվտանգ աշխատանքային պայմաններ ապահովելուպարտականությունն ամբողջ ծավալով կրում է ընկերությունը։ Հանրային սննդի օբյեկտներում կորոնավիրուսային հիվանդության (COVID-19) կանխարգելման ուղղությամբ տարվող աշխատանքներն իրականացվում են ըստ երկրում համաճարակային իրավիճակի զարգացման փուլերի: Ներկա փուլում, հանրային սննդիկազմակերպությունները/օբյեկտները շահագործելիս, անհրաժեշտ է պահպանել ստորևներկայացված կանոնները: Աշխատանքի ընդհանուր կազմակերպման կանոններ. 1) Հանրային սննդի օբյեկտներում նշանակվում է կորոնավիրուսային հիվանդությանկանխարգելման միջոցառումների պատասխանատու, ով հսկողության սահմանմաննպատակով վարում է առնվազն ախտահանումների, աշխատողների և այցելուներիառողջական վիճակի մասին գրանցումները (այլ գրանցումներն՝ ըստնպատակահարմարության): 2) Պատասխանատուի կողմից իրականացվում է հանրային սննդի կազմակերպմանվայրում ընդհանուր սանիտարահամաճարակային անվտանգության կանոնների ևհիգիենիկ նորմերի պահպանման նկատմամբ հսկողություն: 3) Պատասխանատուն ապահովում է հանրային սննդի կազմակերպման վայրումընդհանուր սանիտարահամաճարակային անվտանգության կանոնների և հիգիենիկնորմերի պահպանման համար անհրաժեշտ պարագաները, նյութերն ուհարմարությունները: 4) Հնարավորինս ձեռնպահ մնալ կորոնավիրուսի ծանր հիվանդության զարգացմանբարձր ռիսկային խմբի աշխատողներին աշխատանքի մեջ ներգրավելուց՝ պահպանելովՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 186-րդ հոդվածով սահմանված կանոնները: Բարձրռիսկային խմբի մեջ ներառված են՝ ա. թույլ իմունային համակարգ ունեցող անձինք (օր.՝ քաղցկեղ), բ. 65 և բարձր տարիքի անձինք, գ. Քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող անձինք (շնչառական հիվանդություններ՝ասթմա, թոքային քրոնիկ հիվանդություն (CՕPD), էմֆիզեմա կամ բրոնխիտ,սրտի քրոնիկ անբավարարություն, երիկամների քրոնիկ հիվանդություն, լյարդիքրոնիկ հիվանդություն (հեպատիտ), քրոնիկ նյարդաբանական հիվանդություն(Պարկինսոնի հիվանդություն, ցրված սկլերոզ (MS), ուղեղային կաթված տարած), 5) Ընկերությունն ապահովում է աշխատողներին և հաճախորդներին անվտանգվարվելականոնների և սանիտարահամաճարակային անվտանգությանպահանջների վերաբերյալ պատշաճ իրազեկումը տեսանելի վայրերում պաստառներփակցնելու և/կամ այլ նախընտրելի միջոցներով՝ առնվազն սույն որոշման հավելվածN 12-ով սահմանված տեղեկատվության պարունակությամբ: Հանրային սննդի վայրի մասով կանոններ. 1) Հանրային սննդի օբյեկտն ապահովվում է ձեռքերի լվացմանհնարավորություններով՝ հոսող տաք և սառը ջրով, արմնկային կամ ոտնակայինկառավարման ծորակներով (դրա անհնարինության դեպքում՝ անմիջապեսախտահանման հնարավորությամբ), օճառով: 2) Հանրային սննդի օբյեկտի ընդհանուր մուտքի, զուգարանի և խոհանոցի մուտքերիմոտ տեղադրվում են ախտահանիչներով տարողություններ, անձեռոցիկներ և փակաղբարկղեր: 3) Աշխատողներն ապահովվում են մեկանգամյա օգտագործման դիմակների ևձեռնոցների պահուստային պաշարով (ելնելով աշխատանքային հերթափոխիտևողությունից և դիմակները առնվազն 3-4 ժամը 1 անգամ փոխելու հաշվարկից),ձեռքերի մշակման մաշկային հականեխիչներով, ախտահանիչ միջոցներով, ինչպեսնաև անձեռոցիկներով: 4) Աշխատողների սննդի ընդունման համար հատկացվում է առանձին սենյակ՝կահավորված լվացարանով, մշտական տաք և սառը ջրի, ինչպես նաև ձեռքերիմշակման համար մաշկային հականեխիչների պարտադիր առկայությամբ: Աշխատանքային տարածքի ախտահանումը. 1) Աշխատանքի մեկնարկին և ավարտին կատարվում է տարածքի ախտահանում՝օգտագործելով ախտահանիչ միջոցներ՝ 60-80%-անոց սպիրտային հիմքով:Մանրակրկիտ ախտահանվում են շփման բոլոր մակերեսները ևհաճախակի օգտագործվող պարագաները։ 2) Իրականացվում է բռնակների, բազրիքների հաճախակի (առնվազն 3 ժամը մեկ)խոնավ մաքրում՝ ախտահանիչ միջոցների օգտագործմամբ: 3) Յուրաքանչյուր այցելուից հետո իրականացվում է բոլոր տիպի շփման մակերեսներիխոնավ մշակում (դռների բռնակներ, աթոռների թիկնակներ, էլեկտրականանջատիչներ և այլն)՝ վիրուսային ռեժիմին համապատասխան ախտահանիչմիջոցների կիրառմամբ: 4) Անհրաժեշտ է խուսափել կտորից կարված աթոռների ծածկերից. աթոռներիթիկնակները պետք է լինեն ախտահանման ենթակա: 5) Անհրաժեշտ է յուրաքանչյուր սեղանի մոտ ապահովել ձեռքերի մշակման մաշկային ախտահանիչների պարտադիր առկայությունը և կիրառումը՝ այդ նպատակի համարնախատեսված (60-80%-անոց սպիրտային հիմքով) ախտահանիչների, կոսմետիկմիջոցների կամ ախտահանիչ անձեռոցիկների միջոցով: 6) Յուրաքանչյուր 2-3 ժամը մեկ իրականացվում է՝ - բոլոր փակ տարածքների օդափոխություն, - դռների բռնակների, բազրիքների, սեղանների, աթոռի թիկնակների (բազկաթոռների արմնկակալների), լվացարանների, ինքնասպասարկմանցուցափեղկերի խոնավ մաքրում ախտահանիչ միջոցներով, - զուգարանների մաքրում և ախտահանում: 7) Ախտահանման համար կիրառվում են սահմանված կարգով գրանցված և հանրայինսննդի կազմակերպություններում կիրառվելու համար թույլատրվող ախտահանիչմիջոցներ, որոնց կիրառման հրահանգներում նշված են վիրուսային վարակներիժամանակ շրջակա միջավայրի առարկաների ախտահանման ռեժիմները: 8) Ախտահանիչ միջոցները պահվում են արտադրողի փաթեթավորմամբ, սերտ փակվիճակում, հատուկ հատկացված չոր, սառը, մութ, երեխաների համար անհասանելիտեղերում: Նախազգուշական միջոցառումները ախտահանում իրականացնելուժամանակ և առաջին օգնության միջոցառումները պատահական թունավորումներիժամանակ շարադրված են յուրաքանչյուր կոնկրետ ախտահանիչ միջոցի կիրառմանհրահանգում: 9) Անհրաժեշտ է կազմակերպել սրբիչների և հիգիենայի այլ պարագաների ամենօրյա(աշխատանքից հետո) լվացք մասնագիտացված կազմակերպությունների կողմից՝համաձայն պայմանագրի կամ համապատասխան պայմանների առկայությանդեպքում՝ անմիջականորեն հանրային սննդի կազմակերպման վայրում: Սպասքի և խոհանոցային պարագաների ախտահանումը. 1) Նպատակահարմար է ընդհանուր առմամբ մեկանգամյա օգտագործման սպասքիկիրառումը կամ բազմակի կիրառման սպասքի օգտագործումը՝ պարտադիրախտահանման պայմանով: 2) Միաժամանակ օգտագործվող ճաշի սպասքի և պարագաների քանակը պետք էբավարարի ողջ պահանջարկը: Չի թույլատրվում օգտագործել ճաքերով, խփվածեզրերով, դեֆորմացված, վնասված էմալով սպասք: 3) Նպատակահարմար է, որ հանրային սննդի օբյեկտները հագեցվեն ախտահանմանազդեցությամբ ժամանակակից սպասք լվացող մեքենաներով՝ մեքենայացվածեղանակով սպասքը և պարագաները լվանալու համար: Սպասքի մեքենայացվածլվացումը մասնագիտացված լվացող մեքենաների մեջ իրականացվում է դրանցշահագործման հրահանգին համապատասխան, որի ժամանակ կիրառվում ենսպասքի և սեղանի պարագաների ախտահանում ապահովող մշակման ռեժիմներ65°C–ից ոչ ցածր ջերմաստիճանում 90 րոպե տևողությամբ: 4) Սպասքի՝ ձեռքով լվացման համար նախատեսվում են եռաբաժին ավազաններ՝ ճաշիսպասքի համար, երկբաժին՝ ապակե սպասքի և սեղանի պարագաների համար: 5) Սպասքի լվացումը ձեռքով իրականացվում է հետևյալ կարգով. - սննդի մնացորդների մեխանիկական հեռացում, - լվացում՝ ավազանի առաջին բաժնի ջրի մեջ լվացող միջոցների ավելացմամբ, - լվացում ավազանի երկրորդ բաժնում 40°C–ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի ջրում ևերկու անգամ քիչ քանակությամբ լվացող միջոցների ավելացմամբ, քան ավազանիառաջին բաժնում, - սպասքի պարզաջրում բռնակներով մետաղյա ցանցում ավազանի երրորդ բաժնիմեջ 65°C–ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի տաք հոսող ջրով լվացում, ցնցուղիծայրադիրով ճկուն ռետինե խողովակի օգնությամբ, - ամբողջ ճաշի սպասքի և պարագաների մշակում ախտահանիչ միջոցներով՝ դրանցկիրառման հրահանգին համապատասխան, - սպասքի պարզաջրում բռնակներով մետաղյա ցանցի մեջ ավազանի երրորդբաժնում հոսող ջրով, ցնցուղի ծայրադիրով ճկուն ռետինե խողովակի օգնությամբ, - սպասքի չորացում ցանցե դարակների, դարակաշարերի վրա: 6) Սպասք լվացող մեքենայի անսարք լինելու դեպքում սպասքի՝ ձեռքով լվացման ևախտահանման տեխնոլոգիայի պահպանման համար պայմանների կամմեկանգամյա ճաշի սպասքի և պարագաների բացակայության դեպքումկազմակերպության աշխատանքը դադարեցվում է: 7) Մեկանգամյա սպասքի կիրառման ժամանակ իրականացվում է օգտագործվածսպասքի հավաքում մեկանգամյա, սերտ փակվող պլաստիկից փաթեթների մեջ,որոնք տեղափոխվում են աղբավայր: Անձնակազմի համար կանոններ. 1) Յուրաքանչյուր աշխատողի ջերմությունը չափվում է օրական նվազագույնը երկուանգամ (հեռավար կամ անհատական օգտագործման ջերմաչափներով, այդ թվում՝աշխատակիցների անձնական ջերմաչափներով), որից մեկը՝ աշխատակցի՝աշխատանքի ներկայանալու ժամանակ՝ կատարելով համապատասխան նշումներգրանցամատյանում: 2) Աշխատողները մշտապես կրում են անհատական պաշտպանության միջոցներ՝ձեռնոցներ և մեկանգամյա օգտագործման դիմակ (բժշկական), որոնք փոխվում են3-4 ժամը մեկ: Ձեռնոցների և մեկանգամյա դիմակների կրկնակի օգտագործում,ինչպես նաև խոնավացած դիմակների օգտագործում չի թույլատրվում: 3) Ընդմիջման ընթացքում արգելվում է աշխատանքային վայրը լքելը: Հաճախորդների սպասարկման կանոններ. 1) Սպասարկումից առաջ մուտքի մոտ կատարվում է հաճախորդների ջերմաչափում ևտվյալների գրանցում գրանցամատյանում: 2) Արգելվում է սպասարկել սուր շնչառական վարակների ախտանշաններով՝ջերմություն, հազ, հարբուխ, դժվարաշնչություն ունեցող այցելուներին: Նմանայցելուի դեպքում անհրաժեշտ է անմիջապես տեղեկացնել ՀՀ առողջապահությաննախարարության թեժ գիծ՝ զանգահարելով 8003 հեռախոսահամարով: 3) Հաճախորդների սպասարկման սեղանների միջև անհրաժեշտ է ապահովելառնվազն 1.5 մետր հեռավորություն: 4) Հանրային սննդի օբյեկտներում արգելվում է 5 հոգուց ավելի անձանցմասնակցությամբ միջոցառումների իրականացումը»,- ասված է ՀՀ առողջապահության նախարարության տարածած հաղորդագրության մեջ: