5165 դիտում
10:33 15-01-2022
Գազի սակագնի բարձրացումը շղթայական գնաճի է բերելու․ Թադևոս Ավետիսյան․ «Փաստ»
«Փաստ» թերթը գրում է․ «Նախօրերին հայտնի դարձավ «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ-ի և «Գազպրոմ էքսպորտ» ՍՊԸ-ի միջև դեռ երկու ամիս առաջ կնքված լրացուցիչ համաձայնագրի մասին, որով 2022 թ. ապրիլի 1-ից ՀՀ առաքվող բնական գազի փաստացի գնի նոր սակագներ են սահմանվել: Հայտնի դարձավ նաև, որ «Գազպրոմ Արմենիան» մտադիր է գազի նոր սակագների առումով դիմել Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով: ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանի հետ զրույցում փորձել ենք հասկանալ բանաձևերի տեսքով ներկայացված նոր սակագները, դրանց հնարավոր տնտեսական ազդեցությունները:
Մինչ բուն թվերին անդրադառնալը՝ Թ. Ավետիսյանը նշեց, որ գազի սակագինը միջազգային շուկաներում էապես բարձրանում է, և դա պայմանավորված է բազմաթիվ գործոններով. «Մասնավորապես, 2020-ից հետո, երբ համավարակի սահմանափակումները մեղմվեցին, միջազգային շուկաներում գազի սակագինն էապես բարձրացավ: Բայց Հայաստանը ՌԴ-ից գազը ներկրում է ոչ թե միջազգային գներով, այլ ըստ համաձայնագրի, որտեղ սահմանի վրա 1000 խորանարդ մետրի համար 165 ԱՄՆ դոլար գին էր ամրագրված: Հիմա, փաստացի, մատակարարի ու ներքին բաշխման օպերատորի միջև կնքվել է լրացուցիչ համաձայնագիր, ըստ որի՝ գազի սակագինը սահմանի վրա փոխվում է»:
Նշենք, որ, ըստ նշված լրացուցիչ համաձայնագրի, 2022 թ. ապրիլի 1-ից ՀՀ առաքվող բնական գազի փաստացի գինը սահմանվում է հավասար 165 ԱՄՆ դոլար հազար խորանարդ մետրի դիմաց՝ 7900 կկալ/խմ ստորին ջերմատվության պայմաններում, և 177,53 ԱՄՆ դոլար հազար խորանարդ մետրի դիմաց՝ 8500 կկալ/խմ ստորին ջերմատվության պայմաններում: «Մեծ հաշվով, սահմանի վրա գազի միջին սակագինը կդառնա մոտ 173,5 դոլար: Այսինքն, սահմանին գազի գինը կավելանա մոտ 5 տոկոսով: Եվ, ըստ էության, այս հիմքով «Գազպրոմն» արդեն հայտով դիմել է ՀԾԿՀ, որպեսզի փոխի ներքին սակագները: Ընդ որում, հստակ են թե՛ ժամկետները, թե՛ սակագների փոփոխությունները: Այստեղ հատկանշական մի քանի հանգամանք կա: Մինչև թվերին անցնելը պետք է փաստենք, որ էապես բարձրացել է անապահով խավին տրվող գազի սակագինը, որը արտոնյալ էր: Այդ արտոնությունը վերացվում է, ու մինչև 600 խմ գազ սպառողների, այդ թվում՝ սոցիալապես անապահով ու անապահովության նպաստ ստացողների համար գազի սակագինը կբարձրանա 33 տոկոսով՝ 1խմ-ն կդառնա 133 դրամ: Սա բացասական ազդեցություն կունենա այդ ընտանիքների սոցիալական վիճակի վրա, բայց, ընդհանուր առմամբ, գազի սակակագնի մյուս բարձրացումները ևս շղթայական գնաճի են բերելու:
Առաջնային հարվածը հենց այդ ընտանիքներն են ստանալու, որովհետև նախևառաջ թանկանալու են առաջին անհրաժեշտության ապրանքները, քանի որ բարձրանալու են նաև վերամշակող արդյունաբերության, ջերմոցային տնտեսությունների գազի, ինչպես նաև ավտոմեքենաների սեղմված գազի մատակարարման սակագները: Մասնավորապես, ջերմոցային տնտեսությունների, վերամշակող արդյունաբերությունների, այսինքն՝ տարեկան 10 հազար խմ-ից ավելի սպառողների համար գազի սակագինը բարձրանում է մոտ 24 տոկոսով: Իսկ ԱԳԼՃԿ-ների՝ սեղմված գազ մատակարարողների համար սակագինը մոտ 8,5 տոկոսով է բարձրանում: Այս իրավիճակում նշված հանգամանքները, բնականաբար, հստակ գնաճային նոր ճնշումներ են: Ի դեպ, 2022-ի պետբյուջեում այս տարվա համար կառավարությունը 5,5 տոկոս միջին գնաճ էր կանխատեսել՝ հաշվի չառնելով թե՛ գազի սակագնի, թե՛ փետրվարի 1-ից էլեկտրաէներգիայի մոտ 4,7 դրամ թանկացման կարևոր գործոնները»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Թ. Ավետիսյանը»։
Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։
Մինչ բուն թվերին անդրադառնալը՝ Թ. Ավետիսյանը նշեց, որ գազի սակագինը միջազգային շուկաներում էապես բարձրանում է, և դա պայմանավորված է բազմաթիվ գործոններով. «Մասնավորապես, 2020-ից հետո, երբ համավարակի սահմանափակումները մեղմվեցին, միջազգային շուկաներում գազի սակագինն էապես բարձրացավ: Բայց Հայաստանը ՌԴ-ից գազը ներկրում է ոչ թե միջազգային գներով, այլ ըստ համաձայնագրի, որտեղ սահմանի վրա 1000 խորանարդ մետրի համար 165 ԱՄՆ դոլար գին էր ամրագրված: Հիմա, փաստացի, մատակարարի ու ներքին բաշխման օպերատորի միջև կնքվել է լրացուցիչ համաձայնագիր, ըստ որի՝ գազի սակագինը սահմանի վրա փոխվում է»:
Նշենք, որ, ըստ նշված լրացուցիչ համաձայնագրի, 2022 թ. ապրիլի 1-ից ՀՀ առաքվող բնական գազի փաստացի գինը սահմանվում է հավասար 165 ԱՄՆ դոլար հազար խորանարդ մետրի դիմաց՝ 7900 կկալ/խմ ստորին ջերմատվության պայմաններում, և 177,53 ԱՄՆ դոլար հազար խորանարդ մետրի դիմաց՝ 8500 կկալ/խմ ստորին ջերմատվության պայմաններում: «Մեծ հաշվով, սահմանի վրա գազի միջին սակագինը կդառնա մոտ 173,5 դոլար: Այսինքն, սահմանին գազի գինը կավելանա մոտ 5 տոկոսով: Եվ, ըստ էության, այս հիմքով «Գազպրոմն» արդեն հայտով դիմել է ՀԾԿՀ, որպեսզի փոխի ներքին սակագները: Ընդ որում, հստակ են թե՛ ժամկետները, թե՛ սակագների փոփոխությունները: Այստեղ հատկանշական մի քանի հանգամանք կա: Մինչև թվերին անցնելը պետք է փաստենք, որ էապես բարձրացել է անապահով խավին տրվող գազի սակագինը, որը արտոնյալ էր: Այդ արտոնությունը վերացվում է, ու մինչև 600 խմ գազ սպառողների, այդ թվում՝ սոցիալապես անապահով ու անապահովության նպաստ ստացողների համար գազի սակագինը կբարձրանա 33 տոկոսով՝ 1խմ-ն կդառնա 133 դրամ: Սա բացասական ազդեցություն կունենա այդ ընտանիքների սոցիալական վիճակի վրա, բայց, ընդհանուր առմամբ, գազի սակակագնի մյուս բարձրացումները ևս շղթայական գնաճի են բերելու:
Առաջնային հարվածը հենց այդ ընտանիքներն են ստանալու, որովհետև նախևառաջ թանկանալու են առաջին անհրաժեշտության ապրանքները, քանի որ բարձրանալու են նաև վերամշակող արդյունաբերության, ջերմոցային տնտեսությունների գազի, ինչպես նաև ավտոմեքենաների սեղմված գազի մատակարարման սակագները: Մասնավորապես, ջերմոցային տնտեսությունների, վերամշակող արդյունաբերությունների, այսինքն՝ տարեկան 10 հազար խմ-ից ավելի սպառողների համար գազի սակագինը բարձրանում է մոտ 24 տոկոսով: Իսկ ԱԳԼՃԿ-ների՝ սեղմված գազ մատակարարողների համար սակագինը մոտ 8,5 տոկոսով է բարձրանում: Այս իրավիճակում նշված հանգամանքները, բնականաբար, հստակ գնաճային նոր ճնշումներ են: Ի դեպ, 2022-ի պետբյուջեում այս տարվա համար կառավարությունը 5,5 տոկոս միջին գնաճ էր կանխատեսել՝ հաշվի չառնելով թե՛ գազի սակագնի, թե՛ փետրվարի 1-ից էլեկտրաէներգիայի մոտ 4,7 դրամ թանկացման կարևոր գործոնները»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Թ. Ավետիսյանը»։
Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։
Նմանատիպ նյութեր
1768 դիտում
13:41 13-12-2018
1381 դիտում
09:25 02-06-2022
Այս բաժնից
811 դիտում
09:04 07-11-2024
988 դիտում
08:58 07-11-2024
934 դիտում
08:19 07-11-2024
