Ի՞նչ անել՝ որևէ մեկին պետք լինելու համար․ «Առավոտ»
«Առավոտ» թերթի առաջնորդողը գրում է․ «Բելառուսի նախագահի կոպիտ, անտակտ արտահայտությունները Հայաստանի մասին (օրինակ՝ «նրանք ոչ մեկին պետք չեն») շատերի մեջ այստեղ ցասում են առաջացրել: Ոմանք անգամ առաջարկում են ցույց անել Բելառուսի դեսպանատան մոտ: Կարծում եմ, նման հարցերում պետք չէ շատ հուզվել: Բելառուսի նախագահն, իհարկե, հախուռն, էքսցենտրիկ բնավորություն ունի, բայց նա հիմար չէ, եւ, հետեւաբար, պետք է փորձել սառնասրտորեն գնահատել նրա ասածի բովանդակությունը՝ ինչպես նաեւ այն հանգամանքը, որ դա ասվում է ռուսաստանյան պաշտոնական հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում: Կարելի է մտածել, որ դրանք նաեւ Վլադիմիր Պուտինի մտքերն են, չնայած, վերջինս, իհարկե, նման գռեհիկ ձեւով չի արտահայտվում:
Եվ այսպես, վերծանենք Լուկաշենկոյի ասածի իմաստը: Ըստ այդմ՝ երբ Ադրբեջանը 2020 թվականի սեպտեմբերին հարձակվեց Արցախի վրա, Հայաստանը բաց եւ փակ խողովակներով, հրապարակավ եւ ոչ հրապարակավ դիմեց Եվրամիությանը, մասնավորապես, Ֆրանսիային, ինչպես նաեւ՝ Միացյալ Նահանգներին: Աշխարհի այդ կենտրոնները որեւէ լուրջ հետաքրքրություն չցուցաբերեցին Հարավային Կովկասում բռնկված պատերազմի հանդեպ եւ սահմանափակվեցին ընդհանուր, ոչինչ չասող հայտարարություններով: Ռուսաստանը, որը շահագրգռված էր Արցախում խաղաղապահներ տեղադրելով, թույլ տվեց, որ ադրբեջանական բանակը հասնի համարյա մինչեւ Ստեփանակերտ, եւ նոր կանգնեցրեց պատերազմը: Այսօր առանց ռուս խաղաղապահների Արցախը հայաթափվելու է, իսկ Սյունիքի մարզին առնվազն լուրջ վտանգ է սպառնալու: Սա փաստերի չոր արձանագրումն է, որը Լուկաշենկոն ձեւակերպել է մեզ համար վիրավորական արտահայտություններով:
Ի՞նչ է նշանակում գնալ Բելառուսի դեսպանատան մոտ եւ ասել՝ «չէ, մենք աշխարհին պետք ենք»: Նման բաները ցույցերով չեն ապացուցում. դու աշխարհին պետք ես, երբ քեզնից որպես պետություն ինչ-որ բան ես ներկայացնում, իսկ դրա համար քո պետության իշխանությունները պետք է վարեն համապատասխան ներքին եւ արտաքին քաղաքականություն, ոչ թե մտածեն այն մասին, թե իրենց մասին ով ինչ ասաց կամ ով ինչ գրեց ֆեյսբուքում:
Միութենական պետությանն անդամակցելու հավանականություն կա: Ամեն ինչ կախված է Պուտինից, որն այս կամ այն պատճառով կարող է ցանկանալ դե-ֆակտո գոյություն ունեցող հարաբերություններին իրավաբանական տեսք տալ:
Ի դեպ, ազգայնական ուղղվածություն ունեցող ընդդիմադիրները խոսում են այն մասին, որ Հայաստանը կարող է դառնալ Թուրքիայի վիլայեթ: Դա, իհարկե, չափազանցություն է, նման բան Ռուսաստանը թույլ չի տա, եթե, իհարկե, այդ հսկայական երկիրը հերթական անգամ չփլուզվի:
Իրատեսական է մեկ այլ սցենար: Անկախ նրանից, թե ձեւական ինչ տեսք է ստանում մեր անդամակցությունը Ռուսաստան-Բելառուս-Կենտրոնական Ասիա «ակումբին»՝ դա ենթադրում է քաղաքական ռեժիմների որոշակի սինքրոնացում: Այնպես որ, հայաստանյան ավտոկրատիան գնալով ավելի ու ավելի է նմանվելու բելառուսական ավտոկրատիային: Ինքնուրույն դատավորների եւ ՏԻՄ ոչ իշխանական ղեկավարների հետապնդումը, ինչպես նաեւ իշխանավորների հասցեին «վիրավորանքների» մասին գործերի՝ 300-ին հասնող քանակը դրա առաջին ծիծեռնակներն են»:
Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։
Եվ այսպես, վերծանենք Լուկաշենկոյի ասածի իմաստը: Ըստ այդմ՝ երբ Ադրբեջանը 2020 թվականի սեպտեմբերին հարձակվեց Արցախի վրա, Հայաստանը բաց եւ փակ խողովակներով, հրապարակավ եւ ոչ հրապարակավ դիմեց Եվրամիությանը, մասնավորապես, Ֆրանսիային, ինչպես նաեւ՝ Միացյալ Նահանգներին: Աշխարհի այդ կենտրոնները որեւէ լուրջ հետաքրքրություն չցուցաբերեցին Հարավային Կովկասում բռնկված պատերազմի հանդեպ եւ սահմանափակվեցին ընդհանուր, ոչինչ չասող հայտարարություններով: Ռուսաստանը, որը շահագրգռված էր Արցախում խաղաղապահներ տեղադրելով, թույլ տվեց, որ ադրբեջանական բանակը հասնի համարյա մինչեւ Ստեփանակերտ, եւ նոր կանգնեցրեց պատերազմը: Այսօր առանց ռուս խաղաղապահների Արցախը հայաթափվելու է, իսկ Սյունիքի մարզին առնվազն լուրջ վտանգ է սպառնալու: Սա փաստերի չոր արձանագրումն է, որը Լուկաշենկոն ձեւակերպել է մեզ համար վիրավորական արտահայտություններով:
Ի՞նչ է նշանակում գնալ Բելառուսի դեսպանատան մոտ եւ ասել՝ «չէ, մենք աշխարհին պետք ենք»: Նման բաները ցույցերով չեն ապացուցում. դու աշխարհին պետք ես, երբ քեզնից որպես պետություն ինչ-որ բան ես ներկայացնում, իսկ դրա համար քո պետության իշխանությունները պետք է վարեն համապատասխան ներքին եւ արտաքին քաղաքականություն, ոչ թե մտածեն այն մասին, թե իրենց մասին ով ինչ ասաց կամ ով ինչ գրեց ֆեյսբուքում:
Միութենական պետությանն անդամակցելու հավանականություն կա: Ամեն ինչ կախված է Պուտինից, որն այս կամ այն պատճառով կարող է ցանկանալ դե-ֆակտո գոյություն ունեցող հարաբերություններին իրավաբանական տեսք տալ:
Ի դեպ, ազգայնական ուղղվածություն ունեցող ընդդիմադիրները խոսում են այն մասին, որ Հայաստանը կարող է դառնալ Թուրքիայի վիլայեթ: Դա, իհարկե, չափազանցություն է, նման բան Ռուսաստանը թույլ չի տա, եթե, իհարկե, այդ հսկայական երկիրը հերթական անգամ չփլուզվի:
Իրատեսական է մեկ այլ սցենար: Անկախ նրանից, թե ձեւական ինչ տեսք է ստանում մեր անդամակցությունը Ռուսաստան-Բելառուս-Կենտրոնական Ասիա «ակումբին»՝ դա ենթադրում է քաղաքական ռեժիմների որոշակի սինքրոնացում: Այնպես որ, հայաստանյան ավտոկրատիան գնալով ավելի ու ավելի է նմանվելու բելառուսական ավտոկրատիային: Ինքնուրույն դատավորների եւ ՏԻՄ ոչ իշխանական ղեկավարների հետապնդումը, ինչպես նաեւ իշխանավորների հասցեին «վիրավորանքների» մասին գործերի՝ 300-ին հասնող քանակը դրա առաջին ծիծեռնակներն են»:
Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։