Սուրեն Խաչատրյանի բացառիկ հարցազրույցն այն մասին, թե որտեղից դեմքի սպին, ինչ է կնոջն արգելել, ովքեր են աղջկա ձեռքը խնդրած համարձակները եւ ավելին

Սուրեն Խաչատրյանի` «Լիցկայի», բացառիկ հարցազրույցը այն մասին, թե ինչից է առաջացել մականունը մանկության տարիներին, որ դեպքում էին տղաները հարգանքը շրջապատում կորցնում, ինչպես է հարստացել, ինչպես է արձագանքում այն խոսակցություններին, թե պատերազմի տարիներին թրքուհու է բռնաբարել, ում զանգն է իրեն հետ բերել Հայաստան, ինչպես է Հայաստանում ճանաչում եւ հեղինակություն ձեռք բերել, ովքեր են եղել իր աղջիկների ձեռքը խնդրած համարձակները, ինչ է կնոջը արգելում, որ դեպքում է տղաներին սպառնում «հերներն անիծել» ու «վիզները պոկել», որ երգով են ռեստորաններում իրեն ճանաչում, ումից է վախենում, ինչպես է ծանոթացել նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ եւ ավելին: [b]SHAMSHYAN.com[/b]-ի թղթակցի հետ Սյունիքի նախկին մարզպետ, ԵԿՄ վարչության անդամ Սուրեն Խաչատրյանի հետ մեր հարցազրույցը ներկայացնում ենք ստորեւ. [b]-Պարոն Խաչատրյան, ծնողներից ստացած ո՞ր խորհուրդն է, որ միշտ ուղեկցում է ձեզ: Ինչպիսի՞ ընտանիքում եք մեծացել եւ ի՞նչ պայմաններում: [/b] -Ծնվել եմ ազնվագույն, աշխատող, ռանչպար մարդկանց ընտանիքում: Նրանք իրենց բարությամբ եւ աշխատանքով միշտ էլ փառքի ու հարգանքի են արժանացել: Մեզ էլ աշխատասեր եւ հայրենասեր են դաստիարակել: Օրինակ, 1988 թվականին, երբ ես Ուկրաինայում էի, հաճախ էի զանգում տուն: Մի օր էլ զանգեցի այն ժամանակ, երբ Գորիսի Խոզանավար գյուղի սահմանում ադրբեջանցիները երկու չոբանի սպանել էին: Հայրս էլ, մայրս էլ այդ օրը շատ վրդովված էին: Մայրս ասաց. «Ա՛յ տղա, կարողա՞ լավ չես, մարդիկ էստեղ կրակում, հայերին սպանում են, դու ըտեղ նստել ես: Ես հաջորդ օրը թողեցի, եկա: [b]-Իսկ դուք «զրոյի՞ց սկսած» մեծահարուստներից եք, թե՞ զրկանքներով եք մեծացել եւ հասել այն ունեցվածքին, որը հիմա ունեք: [/b] -Խնդրում եմ, լսեք: Ես ուզում եմ փաստերով խոսենք: Հիմա իմ ծնողները մահացած են, բայց 1900-1991 թվականներին իմ ծնողները բանկում ունեին 250 հազար ռուբլի: Եթե այդքան գումար ունեցող ընտանիքի պայմանները դժվար են, ես էլ ասելու բան չունեմ: Ծնողներս, ռանչպար լինելով, գյուղատնտեսության մեջ աշխատելով, կարողացել են շատ լավ վաստակել: Մենք աղքատություն չենք տեսել: Դեռ այն տարիներին, երբ մեքենաս դրսում կանգնացնում էի, գալիս տեսնում էի՝ ահագին մարդիկ հավաքված նայում են: Ես փաստերով եմ խոսում: Չորս երեխա ենք եղել` երեք եղբայր եւ մեկ քույր: [b]-Ինչպիսի՞ն էր Սուրեն Խաչատրյանը բակում, մանկապարտեզում, դպրոցում: Մեկ անգամ, երբ զրուցում էինք, ասացիք, որ ձեր մականունը ոչ թե Լիսկա է, այլ Լիցկա, ինչը ստացել եք դեռ մանուկ հասակում ձեր ակտիվության համար: Եթե կարելի է, մեր ընթերցողների համար էլ «չակերտները բացեք»: Ինչպես նաեւ, թե ինչի շուրջ էին ձեր վեճերը: Մանկության տարիներից ավելի շատ սպիներ ժառանգե՞լ եք, թե՞ պատճառել: Ինչպես նաեւ ունե՞ք կյանքի ուսուցիչ, թե՞ ոչ: [/b] -Մանկապարտեզում ակտիվ եմ եղել, դպրոցում՝ գերազանցիկ, տեխնիկումում՝ նույնպես: Ինչ վերաբերում է սպիներին, հենա, դեմքիս երեւում ա: Բայց սարից եմ գլորվել, ձիուց եմ ընկել հարյուրավոր անգամ: Դպրոցում էլ, բակում էլ վեճեր լինում էին, ինչքան էլ երեխան համեստ կամ ակտիվ լինի: Դրանք բակային վեճեր են, եւ ոչ ոք չի կարող հրաժարվել, որ նման բան եղել է: Ես ինքս էլ չեմ հրաժարվում, որ բազմաթիվ վեճերի եւ կռիվների եմ մասնակցել: Գորիսում ավանդույթ կար, որ դեռ 1970-ական թվականներին թաղ-թաղ իրար հետ կռվում էին: Հավաքվում էինք, էլ փայտով, էլ երկաթով, ինչ ձեռքի տակ հայտնվեր, կռվում էինք: Ինչ վերաբերում է «Լիցկա» մականվանը, մեր թաղում մի մեծ մարդ կար, ով տեսնելով իմ ակտիվությունը՝ ասում էր. «Այս տղան լիցքավորված է»: Այդպես էլ առաջացել է «Լիցկա» մականունը: Գորիսը միշտ էլ երիտասարդությամբ ակտիվ է եղել, մեծերից էլ ենք շատ բան տեսել եւ սովորել, բայց որ ասեմ՝ կա մեկը, ով կյանքում ինձ համար ճանապարհ է հարթել կամ իրենց շատ բան եմ սովորել, չէ: [b]-Տարիների ընթացքում արժեհամակարգը փոխվում է: Օրինակ, այն տարիներին ո՞ր արարքի համար էին երիտասարդներին պիտակավորում, ինչպես այսօրվա խոսակցականով են ասում՝ «կոտրում», ինչի՞ արդյունքում էին նրանք դառնում վատ տղաներ: [/b] -Շատ բաներ կային առաջնային տեղում, որի համար կարող էիր վատ մարդկանց շարքերը դասվել: Հիմա ի՞նչ ասեմ, որ բռնաբարության համար դատվողները, նման արարք անողները վատ մարդիկ էին: Նրանք հենց վատ օրինակ էին եւ այն ժամանակվանից դա վատ արարք է: [b]-Ուսանողական տարիներին ինչո՞վ աչքի ընկաք: Երբ հանդիպում եք ձեր ուսանողական ընկերներին, հատկապես ինչո՞վ են հիշում ձեզ: [/b] -Ուսանողական տարիներս էլ են մեր թաղում անցել: Մեր դպրոցից մի քանի մետր վերեւ մեր տեխնիկումն էր: Նույն թաղն էր, նույն երեխեքը: Բայց այդ ժամանակ ձեռք բերեցինք տարբեր ընկերներ Արցախից, Եղեգնաձորից, Երեւանից, Ախալքալաքից, Սյունիքի տարբեր քաղաքներից: Ես աչքի ընկա նրանով, որ դրսից եկած որեւիցե մեկին տեղացիները իրավունք չունեին նեղացնեին: [b]-Ոչ բոլորին է հաջողվում նման դեր ստանձնել: Բնականաբար դրան հասնելու համար պետք է ճանապարհ անցած լինես: Ձեր ո՞ր հատկանիշի արդյունքում էիք դրան հասել: [/b] -Չէ, աչքիս դու պարապ ես: Ես կարծում եմ, որ ուրիշ հարցեր էլ ունես: [b]-Չպատասխանելը ձեր իրավունքն է, բայց, բնականաբար, ուրիշ հարցեր էլ կան: Հաճա՞խ եք հիշում ձեր բանակի տարիները, պահու՞մ եք կապը բանակի ընկերների հետ: [/b] -Իհարկե: Ես ծառայել եմ Բայկոնուրում, ու շատ լավ, որի համար ինձ արձակուրդ են տվել, խրախուսել, բանակից ժամկետից շուտ ազատել, այսինքն` մեկ ամիս շուտ են զորացրել: Այնտեղ մի քիչ դժվար, ծանր տեղ էր: Մեր զորամասը իր դժվարությամբ հայտնի էր: Ամբողջ «սայուզն» էր խոսում այդ մասին: Բանակում՝ մեր «չաստում», կոնկրետ 10 հոգի էինք հայ, բայց մինչեւ այսօր կապը պահում ենք: Բանակի ընկերությունը նրանով է տարբերվում, որ մարդու հիմնական կայացման տարիներն են: Ավելին` սկսում ես կայանալ դժվարության մեջ, դրա համար էլ բանակի ընկերը հարազատ է եւ թանկ: Բայց ոնց հասկանում եմ, քեզ նաեւ կռիվներն են հետաքրքրում: Ասեմ, որ տարբեր ազգերի հետ կռվել ենք, բայց ամենից շատ մեր կռիվներից ադրբեջանցիներն են տուժել: Եթե դա քեզ հետաքրքրում է, ես կարող եմ ընկերներիս ասել, գան, պատմեն, թե ադրբեջանցիներին ինչ օրի ենք գցել, կռվել եւ ծեծել: Շատ մեծ թվով ադրբեջանցիներ կային: [b]-Զրուցակիցներիցս մեկը պատմում էր, որ ադրբեջանցիներին ստիպողաբար խոզի միս էին ուտացնում, որը նրանք չեն ուտում: Ձեզ մոտ նրանց ճնշելը ի՞նչ ձեւով էր դրսեւորվում: [/b] -Դե, ես ճաշարանի վարիչ չէի, որ նման բան անեի, բայց լավ ծեծում էինք: «Գառնիզոնում» հայերի ու ադրբեջանցիների կռիվը ավանդական էր դարձել: Մեզանից առաջ հայերի «պրիզիվը» քիչ է եղել, ինչի արդյունքում ադրբեջանցիները մերոնց ճնշել են: Մենք որ գնացինք, դա լսելով՝ փորձեցինք նրանց պատասխան տալ եւ 2 տարի անընդհատ այդ պատասխանը տվեցինք ծեծի միջոցով: [b]-Ի՞նչ աշխատանքով վաստակեցիք ձեր առաջին գումարը եւ ինչի՞ վրա ծախսեցիք: [/b] -Ավտոնորոգման գործարանում բանակից հետո մեխանիկ էի աշխատում` շարժիչագործ: Մինչեւ այդ չեմ աշխատել: Այնտեղ աշխատանքը շատ էր եւ հնարավորություն կար, բացի պետական վճարներից, նաեւ հավելյալ գումար վաստակել: Ես միշտ էլ այդ հավելյալ վճարները ունեցել եմ: [b]-Իսկ ինչպե՞ս միլիոնատեր դարձաք: [/b] -Ուկրաինայում ես ատամնատեխնիկ էի: Հայաստանից գնալով այնտեղ՝ ատամնաբուժարան բացեցի: Աշխատեցինք 10 տարի: [b]-Բնականաբար, այնտեղ ատամնաբուժարաններ կլինեին: Ձեր ատամնաբուժարանը ինչո՞վ էր տարբերվում, ի՞նչ քայլերի դիմեցիք, որ ատամնաբուժարան բացելով՝ միլիոնատեր դարձաք: [/b] -Մեր ատամնաբուժարանը մնացածից տարբերվում էր նրանով, որ մնացած պետական ատամնաբուժարաններում մարդիկ պետք է հերթագրվեին, գյուղից շաբաթվա մեջ երեք-չորս անգամ գային, իրենք իրենց աշխատանքից կտրվեին, հերթ կանգնեին, չափումներ անեին: Իսկ մենք այնպես արեցինք, որ այդ մարդը իր գործից չկտրվի: Իբրև գործից հետո գնում էինք, չափսերը վերցնում, ատամները բուժում եւ երկու-երեք օր հետո իրենց տանը ատամները տեղադրում: Այսինքն` ավելորդ հերթերի չէին սպասում, գործից չէին կտրվում: [b]-Բա մյուս ատամնաբուժարանները չէի՞ն նեղվում: [/b] -Այդ նույն «ռայոնի» առաջին քարտուղարի հետ ենք մենք խոսակցություն ունեցել: Ես իրան ներկայացրեցի, որ մեր արած աշխատանքը ավելի օգտավետ է, քան մյուսներինը: Իրեն բացատրելուց հետո ինքը իսկապես հասկացավ, որ իր «ռայոնի» գյուղացին մի քանի օրով գործը հետ չի գցում: [b]-Արդեն ասացիք, որ ձեր մոր զանգը պատերազմի տարիներին ձեզ հետ բերեց հայրենիք: Հայաստանում ինչպե՞ս ճանաչում ստացաք, ո՞ր արարքի կամ քայլի արդյունքում: [/b] -Ամեն ինչ սկսվեց պատերազմից: 1989 թվականի նոյեմբերի 4-ին, երբ ամբողջ Սյունիքում պարետային ժամ էր, Որոտանում թուրքեր էին ապրում: Մի թուրք գորիսեցիներից մեկին խփում, սպանում է: Դա ահավոր մեծ վիշտ էր բոլոր սյունեցիների համար: Ինչքան էլ պարեկային ժամ էր եւ ռուսական զորքերով շրջապատված, գնացինք եւ մի 5 գյուղ վառեցինք: Դրա կազմակերպիչը ես էի՝ իմ ընկերների հետ: Իսկ նոյեմբերի 5-ը երկու օր իրար վրա Մոսկվայի «Վրեմիա»-ով հայտարարեցին՝ «Գորիսիսկիյիե ագրեսորի»: Դա ինձ համար մեծ հպարտություն էր, ասեմ՝ իմանաս: Մենք մեր գործը արեցինք, ինչը շարունակություն ունեցավ եւ ամբողջ Սյունիքի սահմանները այդպիսին էին, պետք է այդպես անեինք, որ նրանք իմանային: [b]-Նախապես ներողություն եմ խնդրում, բայց կուզեք այս հարցին պատասխանեք, կուզեք՝ ոչ: Անգամ ասում են, որ այդ տարիներին հայրենասիրական դրդումներով թրքուհու եք բռնաբարել: [/b] -Դա ապուշություն է: Նման բան չի եղել: Հավատացեք, նման բան չի եղել: [b]-Ինչպե՞ս ընտանիք կազմեցինք, ինչպիսի՞ հայր եք ընտանիքում: Խի՞ստ եք, թե՞ ոչ: Կա՞ն բաներ, որ արգելում եք ձեր երեխաներին կամ հնարավորություն ունենալով հանդերձ՝ չեք գնում, խնդրանքը չեք կատարում՝ մտածելով հանդերձ, որ պետք չէ: [/b] -Դե, հանդիպել ենք եւ ամուսնացել: Այդ թեմայով՝ վե՛րջ: Ինչ վերաբերում է երեխաներիս դաստիարակությանը, ապա իրենց ասված է, որ եթե գնաս մեկի համար մյուսին ապտակես, հերներդ կանիծեմ, վիզներդ կպոկեմ: Լավագույն դեպքում, գնա երկուսին բարիշացրու: Դրա համար քեզ ավելի կհարգեն: Իհարկե, արգելքներ էլ եմ դնում: Ընտանիքս դաստիարակված ա իմ ոճով, իմ ձեւով: Բոլորն էլ մարտունակ են եւ պատրաստակամ: Իրենց մեջ նվիրում կա: Եթե վաղը պատերազմ լինի, տղաներս իմ հետ գնալու են: Պատերազամի տարիներին, երբ Գորիսը, Սյունիքը, Կապանը ռմբակոծում եւ հրետանակոծում էին, այդ ժամանակ մենք ապրում էինք բարձրահարակ հինգ հարկանի շենքում: Բոլորն իջնում էին «պադվալային» հարկ: Բայց իմ ընտանիքում այդպիսի դաստիարակություն չկար: Կինս այդ իրավունք չուներ, որովհետեւ ամոթ էր: Եթե ես առաջին գծում եմ, ինքն էլ իր կյանքը փրկելու համար իջնի «պադվալային» հարկ, ինչի՞ նման կլիներ: Բոլոր բնակիչները ասում էին՝ «իջի-իջի», բայց ինքը չէր կարող իրեն թույլ տար իջնել: Իսկ երեխաների առաջ շատ արգելքներ եմ դրել, շատ: Շատ է եղել, որ ինչ-որ բան են խնդրել, չեմ գնել: Կամ գտել եմ, որ տարիքն է, ի վիճակի է այդ մեքենան վարելու, գնել եմ: Հազարավոր դեպքեր են եղել, որ իրենք առաջարկել են, ես մերժել եմ՝ կապված մեքենաների, արտերկիր մեկնելու հետ: [b]-Ձեր երկու աղջիկներն էլ ամուսնացած են: Շատ հետաքրքիր է, ովքե՞ր են այն համարձակները, ովքել մոտեցել են ձեզ՝ ձեր աղջկա ձեռքը խնդրելու: [/b] -Աղջիկներս արդեն իրենց ընտանիքը ունեն: Իրենք այնքան նորմալ մարդիկ են եղել, որ իրենց ամուսնություն առաջարկողին ասել են, որ ծնողիս հետ պետք է անպայման խոսեք: Եթե ծնողս հավանություն չտվեց, մենք չենք կարող շարունակել: Արդյունքում դա եղել է ի նպաստ իրենց: Այսօր շատ լավ ընտանիքներ ունեն: Բայց շատերի հետ համաձայնության չեմ եկել ու չեմ էլ թողել, որ խոսակցությունը շարունակեն: Փեսաներիցս մեկը բժիշկ է, մյուսը՝ տնտեսագետ: Մյուսի ծնողները գյուղում ուսուցիչներ են, իսկ մյուս փեսայի մայրը բժշկուհի է, իսկ հորը մինչեւ հիմա չեմ էլ տեսել, քանի որ դեռ մինչեւ ամուսնանալը բաժանված են եղել: Ես հո ծնողի՞ն չեմ աղջիկ տալիս, որ գնայի տեսնեի, թե ինչ ունեն, ինչ հարստություն, այլ տալիս եմ մարդու, որի հետ պետք է համատեղ ընտանիք կազմեն: [b]-Իսկ Սուրեն Խաչատրյան անունով թոռնիկ ունե՞ք: [/b] -Դեռ տղա թոռնիկ չունեմ, բայց հույս ունեմ, որ կունենամ: [b]-Իսկ ռեստորաններում ձեզ ինչպե՞ս են ճանաչում: Ի՞նչ երգեր եք պատվիրում, որքա՞ն թեյափող եք թողնում: [/b] -Իհարկե, «Սյունյաց սարեր»-ն եմ պատվիրում: Իսկ թե որքան թեյափող եմ տալիս, թույլ տվեք չպատասխանեմ: [b]-Ի՞նչ հավաքածուներ ունեք: [/b] -Զենքերի հավաքածու ունեմ: Հիմնականում նվերներ են, բայց երբ լավ զենք է լինում, ես գնում եմ: Նվերներ էլ ունեմ, բայց պատերազամից մնացած զենքեր ել ունեմ, որ այդ ժամանակվանից ինձ հետ են: Եզակի զենքեր են: [b]-Դուք ասացիք, թե ինչպես եք ադրբեջանցիներին պատժել, իսկ եղե՞լ է, որ փրկեք թշնամու կյանքը: [/b] -Շատ է եղել: Նորմալ մարդիկ եղել են: Մի անգամ ռեստորանում երկու եղբոր շատ «փիս» ծեծել էին: Ես եկա, դրանց տեսա, խղճացի ու էլ չթողեցի, որ ծեծեն: Օգնեցի. փրկեցի, ճանապարհեցի, որ էլ ավելորդություններ չլինեն: Լաչինի շրջանում դա մի լեգենդ էր դարձել, որ այսպիսի մարդ կար, որ թուրքի կյանք փրկեց: [b]-Շատերը ձեզնից են վախենում: Դու՞ք ինչից եք վախենում: Ինքներդ ձեզ հարցրե՞լ եք, թե ինչու են ձեզնից վախենում: [/b] -Ես ոչ մի բանից չեմ վախենում, միայն լրագրողներից: Շատ վատ բան է, երբ մարդուց վախենում են: Բայց սյունեցին վախկոտ չի, որ ինձնից վախենա: Հայոց պատմության ընթացքում ունենք մի հպարտանալու անկյուն. դա Սյունիքն է եւ սյունեցին: Սյունեցին պահեց ազգային ինքնությունը, բոլոր ազատագրական շարժումները Սյունիքից սկսվեցին, բոլոր հաղթանակները Սյունիքով էր պայմանավորված: Ես ընտրություններում ամենաշատ ձայներն եմ ապահովում: Իսկ մարդուց վախենալով՝ չեն կարող նրան այդքան ձայն տալ: Դեռ 88 թվականին մնացած ունեցվածքս մի կողմ դնեմ, ես 1,5 ռուբլի եմ տվել, զենք-զինամթերք առել, բերել: Մարդիկ տեսնում, գնահատում են, թե ոնց կարելի է սեփական փողը դնել, զենք առնել, բերել: Ժամանակ ա եղել, որ Նոր տարվա նախորյակին ձեռքս փող չի եղել, բայց գիտեի, որ մարդիկ Նոր տարի պետք է անեն, բանկից վարկով փող եմ վերցրել ու բաժանել մարդկանց, որ Նոր տարի անեն, իրենց սեղանը տոնական դարձնեն: Սյունեցիները գնահատող ժողովուրդ են: Չի կարելի մի տարածքում մարդ 25 տարի ապրի ու իրենից վախենալով՝ իրեն ընտրեն կամ ինքը հաջողություններ ունենա: Դա հնարավոր չի: [b]-Ձեզ արդեն այլ կերպ կճանաչեն: Ձեզ յուրովի բացահայտեցիք: [/b] -Բա սխալը դա է, որ մարդուն առանց ճանաչելու ներկայացնում ու կարծիք են կազմում: [b]-Բայց ինչու՞ եք ընդհանրացնում: [/b] -Դե, որովհետեւ դա ձեր «ֆիրման» ա է, ձեր «բրենդն» ա է: [b]-Շատերը կարծում են, որ հարուստ մարդիկ խնդիրներ չունեն: Դուք ի՞նչ խնդիրներ ունեք: Եղե՞լ են դեպքեր, երբ ձեզ հարցնեն, թե ինչով կարող են օգնել: Բացի այդ, ասում են, որ երբ մարդը հայտնվում է մթության մեջ, անգամ նրա ստվերն է նրան լքում: Վերջին միջադեպից հետո եղա՞ն մարդիկ, որ ձեզ լքեցին: [/b] -Ոչ: Վերջին միջադեպից հետո բոլոր սյունեցիներն էլ ամեն օր էլ ասում են. «Մենք ի՞նչ անենք, մենք ինչո՞վ կողքիդ կանգնենք: Մեղրեցին էլ, կապանցին էլ, ագարակցին էլ, քաջարացին էլ, գորիսեցին էլ, սիսիանցին էլ տեսել են: Հանրապետության նախագահն էլ է տեսել: Երբ դեռ մեկ տարի առաջ Սյունիքից քարոզարշավը սկսեց Մեղրիի մշակույթի տնից, որ դուրս եկանք բակերը, շատ լավ ասֆալտապատված էր, նախագահը հարցրեց. «Բյուջեո՞վ եք արել»: Ասացի՝ չէ, որտեղի՞ց այդքան բյուջե, ես եմ արել: Ասեց. «Ո՞նց: Չհասկացա»: Ասացի. «Պարոն նախագահ, միայն այս չի», ու սկսեցի թվարկել: Էլի ասաց. «Չհասկացա, էլ ի՞նչ ես արել»: Էլի թվարկեցի: Բա, թե. «Չհասկացա, էլի՞ քո սեփական փողերով: Պատմի, տեսնեմ, թե ոնց»: Ասացի. «Պարոն նախագահ, ես մարզպետ եմ, հիմա եկել եմ Մեղրի, ժողովուրդը ասում ա, «Պարոն մարզպետ, ո՞նց կլինի այս ցեխի մեջով մտնենք մշակույթի տուն»: Վերջը ես մարզպետ եմ, ինձ հետ հույս ունի, ո՞նց նրան մերժեմ: Ասում եմ, էլի դա չի, միայն Ղափանում թաղամաս կա, որտեղ մեքենա չէր անցնում: Ես հանեցի 70 միլիոն փող տվեցի, որ ասֆալտապատեն: Սիսիանում հարյուր միլիոններով եմ տվել: [b]-Նախագահի հետ ինչպե՞ս ծանոթացաք: [/b] -Նրա հետ պատերազմի դաշտում եմ ծանոթացել: Մինչեւ այդ ծանոթ չենք եղել: Հավատացեք, ինքը շատ մեծ եւ իմաստուն մարդ է: Մեր ազգային բնավորությունը այնպիսին է, որ երբեք չենք ուզում մեծերին գնահատել: Բայց հետո ժամանակները անցնում են, նոր են գնահատում: Նախագահը իսկապես բարի, իմաստուն, հայրենասեր մարդ է: Պատերազմի դաշտում, երբ նա եկավ Հորադիզ, ես եմ նրան դիմավորել: Ինքը եկավ, մտավ ուղիղ խրամատ: Իսկ այն ժամանակ զինվորները բարոյալքված էին, շատ հրամանատարներ տեր չէին կանգնում զինվորներին: Ես զենքի, զինամթերքի շատ լուրջ խնդիրներ ունեի: Դա այն ժամանակ էր, երբ Ելցինը «օդ ու ջուրը փակել էր»: Ինքը այն ժամանակ ՊՆ նախարարն էր: Եկավ, մտավ խրամատ ինչ ասեցինք, ինքը խոստացավ: Ասացի. «Պարոն նախարար, կլինի՞»: Ասեց. «Սուրիկ, բա ի՞նչ պետք է լինի»: Ասաց՝ կարո՞ղա առաջին գծում կանգնած զինվորին առանց շոր, զենք, սոված թողնեմ: Եվ ինքը ինչ խոստացել է, կարճ ժամանակում եկավ եւ բերեց: Ինքը իր խոստացածը ե՛ւ ուղարկեց, ե՛ւ դրանից հետո եկավ, անձամբ ստուգեց՝ տե՞ղ է հասել, թե՞ չէ: Նրա նվիրվածությունից շատ տղաներ իրենց կյանքը չէին խնայում: Մեծ հարգանք ուներ, բոլորի նկատմամբ ուշադիր էր: Բոլորին ճանաչում էր անունով, բնավորությամբ, ինչպիսի վիճակում են ապրում: [b]-Շատերն ասում են, որ 50-ից առաջ ավելի հետաքրքիր է, քան 50-ից հետո, եւ տխուր երգեր ձոնում: Կայացել եք, ընտանիք ստեղծել, մեծ ճանաչում, հեղինակություն ունեք: Հիմա՞ ինչով է կյանքը հետաքրքրանում, ի՞նչ նպատակներ ունեք: [/b] -Ես մի նպատակ ունեմ, որ Սյունիքը ամբողջովին բարեկարգ տեսնեմ: [b]-Իսկ դրանից դու՞րս: [/b] -Լսեցեք, մի բան ասեմ: Ամեն ինչ չափի մեջ է գեղեցիկ: Եթե չափը անցնում ես, ոչ ոք ոչինչ չի վայելում: Չափը անցնում են այն մարդիկ, ովքեր երիտասարդ տարիներին փող չեն տեսել, հետո տեսել են ու գայթակղվել են եւ չեն հագենում: Տեսեք, ես այնքան եմ տեսել, որ սովետական տարիներին օրը չորս, հինգ հազար ռուբլի փող եմ աշխատել: Ես այդքան տեսել եմ: Էլ ես ինչի՞ մասին պետք է մտածեմ: Իսկ իմ ընտանիքի անդամները պետք է չափի մեջ ապրեն, ինչքան էլ որ մեծ կարողություն ունեմ: Դրանով է, որ ես Սյունիքում նման հարգանք եմ վայելում: [b]-Պարոն Խաչատրյան, թեեւ փակ մարդ եք, բայց շնորհակալ եմ՝ հնարավորինս չափ անկեղծանալու համար: Իսկապես որ քաջ եւ համարձակ մարդ եք: Ցանկանում եմ, որ լրագրողներից էլ վախենալու առիթներ չունենաք: [/b] Զրուցեց [b]ՏԱԹԵւ ՄԵՍՐՈՊՅԱՆԸ[/b] Լուսանկարները՝ [b]ԼԵՎՈՆ ԱՄԻՐԶՅԱՆԻ[/b]