Աշխարհ

Թուրքիան նշում է Հանրապետության հիմնադրման 102-րդ տարին

664 դիտում article-date

20:31 29-10-2025

Թուրքիայի Հանրապետությունն այսօր՝ հոկտեմբերի 29-ին, նշում է իր հիմնադրման 102-րդ տարին։

Ամբողջ երկրում, ինչպես նաև արտերկրի դիվանագիտական ներկայացուցչություններում անցկացվում են հանդիսավոր միջոցառումներ և տոնակատարություններ։

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն իր ուղերձում նշել է, որ երկիրը «Թուրքիայի դարի» նպատակների շրջանակում «բեկումնային նախաձեռնությունների» փուլում է․

«Ռազմական արդյունաբերությունից մինչև տնտեսություն, կրթությունից մինչև գյուղատնտեսություն՝ մենք իրականացնում ենք աննախադեպ նախաձեռնություններ»,– ասել է Էրդողանը՝ ընդգծելով, որ հանրապետության հիմնադիր Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքին և հայրենիքի համար բոլորո պայքարածներին հիշում է երախտագիտությամբ։

Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադրումը

Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադրման ուղին սկիզբ է առել Աթաթուրքի՝ 1919 թվականի մայիսի 19-ին Սամսուն քաղաք ժամանումով, ինչը նշանավորեց քեմալականների պայքարի մեկնարկը։ 1920 թվականի ապրիլի 23-ին բացվեց Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովը:

Լոզանի պայմանագրով ճանաչվեց նոր պետության անկախությունը, իսկ 1923 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Անկարան հռչակվեց մայրաքաղաք։ Մի քանի օր անց՝ հոկտեմբերի 28-ին, Անկարայում գտնվող Չանքայայի պալատում Աթաթյուրքն ասաց․ «Վաղը կհռչակենք հանրապետություն»։

Հաջորդ օրը՝ 1923 թվականի հոկտեմբերի 29-ին, Ազգային մեծ ժողովի քվեարկությամբ Թուրքիան հռչակվեց հանրապետություն, իսկ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքն էլ ընտրվեց առաջին նախագահ։
Այդ օրվանից Թուրքիայում հոկտեմբերի 29-ը ազգային տոնի կարգավիճակում նշվում է որպես Հանրապետության օր:

Աղբյուր՝ Ermenihaber