Իրականում կա երկու մոտեցում՝ Արցախյան խնդրի կարգավորման. Գեորգի Իսրայելյան

Գեորգի Իսրայելյանի՝ 2021թ. ֆեյսբուքյան գրառումը.
 
«Իրականում կա երկու մոտեցում Արցախյան խնդրի կարգավորման։
 
Առաջին մոտեցումը կարելի է անվանել պայմանական։
 
Ադրբեջանի առաջարկը որը Սոչիում հնչեց, դա երկկողմանի ձևաչափով կնքել երկկողմանի խաղաղության պայմանագիր և թողնելով Արցախի կարգավորման հարցը հաջորդ սերունդներին:
 
Փորձել հայ Ադրբեջանական հարաբերություների օրակարգը ձևավորել և իրականացնել (այսինքն՝ կոմունիկացյաների բացումը, տնտեսական համագործակցություն, և այլն՝ այդ թվում սահմաների դելիմիտացիան):
 
Սա կոնցեպտուալ առումով մի մոտեցում է որտեղ Թուրքիան աջակցում է այդ մոտեցմանը, և ըստ էության Ռուսաստանը նույնպես սպասարկում է այդ առաջարկը։
 
Այդ մոդելի տեսակետից Ադրբեջանը պատրաստ է Ռուսաստանին տալ մանդատ իր ռազմական ներկայությունը ապահովելու համար, բայց դա արդեն միակողմանի մանդատ է Ադրբեջանից Ռուսաստանին,որը այսպես ասած դուրս է թողնում Հայաստանը Արցախի կարգավորման հարցերում, իրենց տեսկետից կամ դիքորոշումներից։ Մյուս մոտեցումը ԵԱՀԿ մինսկի խմբի հովանու ներքո մշակվող մոտեցումն է, որը ենթադրում է, որ Արցախի կարգավիճակը պետք է որոշի ժողովուրդը իր քվեարկությամբ: Այդ հանրաքվեի արդյունքները պետք է իրավաբանորեն պարտադիր լինեն կողմերի համար։
 
Հավանաբար պատերազմից հետո (44-օրյա) քնարկվում է, որ Արցախում պետք է լինի միջազգային ղեկավարում (միջազգային ՄԱԿ-ի մանդատ) Արցախի կառավարման նկատմամբ: Մինչ այդ,քնարկվում էր ժամանակավոր կարգավիճակ և Արցախի իշխանությունների կառավարում։ Տարբերությունը ինչումն է՝ խնդիրը նա է, որը ԵԱՀԿ-ի ներսում և Մինսկի խմբի ներսում կան կարևոր կանոններ, որոնք ընդունվել են տարիներ առաջ(օրինակ 1999թ Ստամբուլում , 2010թ Աստանայում) որոշվել է, որ ոչ մի պետություն ԵԱՀԿ տարածքում չունի նախապատմություն խաղաղարար օպերացիաներ իրականացնելու համար։ Բոլոր խաղաղարար օպերացիաները պետք է իրականացնել կոլեկտիվ բազմազգ ուժերի կողմից, որպեսզի ոչ ոք չունենա ազդեցության հնարավորություն կամ առավելություն: Այս կանոնը այսօր փաստացի խախտված է Արցախում։
 
Երկրորդ կանոնը եղել է Մինսկի խմբի շրջանակում, որ ոչ Ֆրանսիայի, ոչ ԱՄՆ-ի, ոչ Ռուսաստանի զորքերը չեն կարող մասնակից լինել խաղարարար օպերացիային, որովհետև  այդ պետությունները հանդես են գալիս որպես միջնորդներ (մանդատ ունեն կարգավորելու) և ոչ մի հարևան պետություն առաջին հերթին Թուրքիան, չի կարող մասնակից լինել այդպիսի գործառություներին:
 
 Մենք տեսնում ենք,որ այդ կանոնը ևս խախտված է։ Երրորդ կանոնը շատ կարևոր է ԵԱՀԿ-ի համար,դա սահմանների անքակտելիության կանոնն է և ԵԱՀԿ-ն չի ընդհունում որևէ տարբերակ,որը ենթադրում է ԼՂ-ի նախկին ինքնավար մարզի տարածքի տրոհում( անկախ նրանից ինչ սկզբունքով): Այսօր Ադրբեջանցիները առաջարկում են մոտենալ այս հարցին այնպես, որ բնակչության 1/2-րդը կամ ավելի քիչ եղել է Ադրբեջանական, ուստի եկեք այսօրվա իրավիճակը ընդունենք ստատուս քվո,որպես արդար լուծում։ 2/3 րդը ԼՂ-ի ինքնավար մարզի հայերի, 1/2-ը այսպես ասած Ադրբեջանցիների։
 
Այդ ամբողջը չի ընդունում ԵԱՀԿ-ի կողմից, հակասում է դրան, և դրա համար կա երկու մրցակցային պրոցես` մեկը մենք տեսանք Սոչիում , որտեղ որ բացի նրանցից, կարելի էր նկատել Թուրքիայի աննկատելի ներկայությունը։ Եվ մյուս պրոցեսը, դա այն պրոցեսն է որի հետ կապված է դեկտեմբերի 15 -ի Բրյուսելի հանդիպումը։ Բանն այն է, որ Փարիզում նոյեմբերի 12-13 ին հավանաբար Մինսկի խմբի համանախագահների առաջարկը ստացան և մեկ ամսյա ժամկետում ( որպես կանոն այդքան է լինում այդ ժամկետը) , պետք է տան պատասխան, համաձայն են թե ոչ Մինսկի խմբի առաջարկներին:
 
Եվ ըստ էության Բրյուսել գնալու բանակցային այդ ֆորմատի էությունն այն է, որ եթե կողմերը ընդունում են Մինսկի կողմերի առաջարկները, ապա և Բրուսելում արդեն Եվրոմիությունը կավելացնի դրա վրա իր կարողություները, ինչ ֆինասական ներդրումներ է պատրաստ անել այդ կարգավորման հարցում, հումանիտար ոլորտում ինֆրակառուցվածքը վերականգնելու համար։
 
Արցախը ավարտվելու է (խնդրի լուծում) ՄԱԿ-ի կառավարման ներքո»: