1141 դիտում
16:43 09-07-2023
Աթենքում տեղի է ունեցել Սուրբ Ներսես Շնորհալու մահվան 850-րդ տարելիցին նվիրված գիտամշակութային միջոցառում
Հունաստանում Հայաստանի Հանրապետության դեսպանության նախաձեռնությամբ հուլիսի 7-ին տեղի է ունեցել միջնադարի մեծ մտածող, բանաստեղծ, աստվածաբան, 12-րդ դարի հայոց կաթողիկոս Սուրբ Ներսես Շնորհալու մահվան 850-րդ տարելիցին նվիրված գիտամշակութային միջոցառում: Տեղեկացնում է Հունաստանում Հայաստանի դեսպանությունը։
Միջոցառումը տեղի է ունեցել Աթենքում ՀՀ դեսպանատան շենքում, որտեղ ներկա են եղել Հունաստանում հավատարմագրված դիվանագետներ, մտավորականներ, հոգևոր դասի, հունահայ համայնքի ներկայացուցիչներ, ուսանողներ:
Ըստ աղբյուրի՝ Հունաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանն իր ողջույնի խոսքում նշել է. «2021 թվականի նոյեմբերի 23-ին Փարիզում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Գլխավոր համաժողովի 41-րդ նստաշրջանի ժամանակ, Հայաստանի կողմից ներկայացված Սուրբ Ներսես Շնորհալի հայրապետի մահվան 850-րդ տարելիցը ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Հռչակավոր մարդկանց և կարևոր իրադարձությունների հոբելյանների օրացույցում», որտեղ Հայաստանի հայտին աջակցել են Հունաստանը, Կիպրոսը, Իտալիան և Սիրիան։ Ուստի, չափազանց կարևոր է նման միջոցառման կազմակերպումն այստեղ՝ Աթենքում՝ որպես երախտագիտության նշան մեր հույն ընկերներին՝ իրենց աջակցության համար։ Թերևս այս աջակցության պատճառներից մեկն էլ գալիս է նրանից, որ Ներսես Շնորհալին եկեղեցիների միասնության մեծ ջատագովն էր։ Ներսես Շնորհալին անխոնջ աշխատում էր՝ հունական, լատինական և սիրիական եկեղեցիների հետ միությանն ուղղված քննարկումներում և բանակցություններում՝ մի խնդիր, որը թվում էր մոտ է հաջողության, այնինչ Ներսես Շնորհալու մահվամբ պայմանավորված՝ գործընթացը վերջնական ավարտին չհասավ: Պատահական չէ նաև այն հանգամանքը, որ Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին նրան մեծարում է որպես Սուրբ Ներսես Կլայեցի՝ եկեղեցու միասնությանն ուղղված կարևոր ջատագով լինելու փաստի համար»:
Ըստ աղբյուրի՝ այս առանձնահատուկ տարելիցը նշելու համար Հունաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանի նախաձեռնությամբ հատուկ հրավերով դասախոսությամբ հանդես է եկել Օքսֆորդի համալսարանի Գալուստ Գյուլբենկյանի անվան հայագիտության ամբիոնի ղեկավար, պրոֆեսոր Թեո Մաարթըն վան Լինտին՝ ներկայացնելու մեծ Կաթողիկոսի մտքի արդիականությունը՝ նշելով. «Թերևս կարելի է հասկանալ Ներսես Շնորհալու բացառիկ անհատականությունը ու ձեռքբերումները, եթե մեկը գիտակցի, որ դրանք բխում են ոչ միայն հազվագյուտ, աստվածատուր տաղանդներից, այլ հատկապես նրա խորը հոգևորությունից և անձնական հավատքից»: Շարունակելով խոսքը՝ նա կարևորել է. «Ներսեսի բանաստեղծությունները հավատացյալին առաջարկում են անմիջական և սերտ ըմբռնում մարդկության նկատմամբ Աստծո հոգատարության մասին՝ հեշտությամբ և կիրառելի կերպով նրանց հասցնելով աստվածաշնչյան տեքստը»: Բանախոսն ընդգծել է նաև, որ հատկապես «աչքի է ընկնում Ներսես Շնորհալու էկումենիկ ոգին, որը ծնվել է Քրիստոսի մարմնի միասնության խոր ցանկությունից։ Դրան զուգընթաց ընթանում է նրա հոգատարությունը հայ ժողովրդի անվտանգության և հոգևոր բարեկեցության նկատմամբ ցնցումների ու այս ու այն կողմ սփռված լինելու ժամանակաշրջանում»:
Ամփոփելով դասախոսությունը, պրոֆեսոր Թեո Մաարթըն վան Լինտը շեշտել է հետևյալը. «Ներսես Շնորհալին եղել է հայ ժողովրդի առաջնորդը։ Նրա անունից ես կցանկանայի խնդրել համաշխարհային առաջնորդներին խիզախություն և կարեկցանք ցուցաբերել՝ գտնելու ուղիներ՝ անհապաղ դադարեցնելու Ադրբեջանի կողմից 120 000 արցախահայության անօրինական և կյանքին վտանգ սպառնացող շրջափակումը»։
Հունաստանում ՀՀ դեսպանության տեղեկացմամբ՝ ելույթից, ինչպես նաև հարցուպատասխանից հետո հյուրերը վայելել են հայկական և հունական երաժշտություն՝ հունահայ երկու մեծագույն երաժիշտների կատարմամբ՝ Ֆիլիպոս Նակասի անվան կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր, նշանավոր կիթառահար Յակովոս Քոլանյանի և Հունաստանի Ամերիկյան քոլեջի երաժշտության պրոֆեսոր, հայտնի դաշնակահար Քրիստինե Թոքաթլյանի կատարմամբ, որին հետևել է ընդունելություն՝ հայկական գինիների և կոնյակի, ինչպես նաև տարբեր ուտեստների հյուրասիրությամբ:
Միջոցառումը տեղի է ունեցել Աթենքում ՀՀ դեսպանատան շենքում, որտեղ ներկա են եղել Հունաստանում հավատարմագրված դիվանագետներ, մտավորականներ, հոգևոր դասի, հունահայ համայնքի ներկայացուցիչներ, ուսանողներ:
Ըստ աղբյուրի՝ Հունաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանն իր ողջույնի խոսքում նշել է. «2021 թվականի նոյեմբերի 23-ին Փարիզում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Գլխավոր համաժողովի 41-րդ նստաշրջանի ժամանակ, Հայաստանի կողմից ներկայացված Սուրբ Ներսես Շնորհալի հայրապետի մահվան 850-րդ տարելիցը ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Հռչակավոր մարդկանց և կարևոր իրադարձությունների հոբելյանների օրացույցում», որտեղ Հայաստանի հայտին աջակցել են Հունաստանը, Կիպրոսը, Իտալիան և Սիրիան։ Ուստի, չափազանց կարևոր է նման միջոցառման կազմակերպումն այստեղ՝ Աթենքում՝ որպես երախտագիտության նշան մեր հույն ընկերներին՝ իրենց աջակցության համար։ Թերևս այս աջակցության պատճառներից մեկն էլ գալիս է նրանից, որ Ներսես Շնորհալին եկեղեցիների միասնության մեծ ջատագովն էր։ Ներսես Շնորհալին անխոնջ աշխատում էր՝ հունական, լատինական և սիրիական եկեղեցիների հետ միությանն ուղղված քննարկումներում և բանակցություններում՝ մի խնդիր, որը թվում էր մոտ է հաջողության, այնինչ Ներսես Շնորհալու մահվամբ պայմանավորված՝ գործընթացը վերջնական ավարտին չհասավ: Պատահական չէ նաև այն հանգամանքը, որ Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին նրան մեծարում է որպես Սուրբ Ներսես Կլայեցի՝ եկեղեցու միասնությանն ուղղված կարևոր ջատագով լինելու փաստի համար»:
Ըստ աղբյուրի՝ այս առանձնահատուկ տարելիցը նշելու համար Հունաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանի նախաձեռնությամբ հատուկ հրավերով դասախոսությամբ հանդես է եկել Օքսֆորդի համալսարանի Գալուստ Գյուլբենկյանի անվան հայագիտության ամբիոնի ղեկավար, պրոֆեսոր Թեո Մաարթըն վան Լինտին՝ ներկայացնելու մեծ Կաթողիկոսի մտքի արդիականությունը՝ նշելով. «Թերևս կարելի է հասկանալ Ներսես Շնորհալու բացառիկ անհատականությունը ու ձեռքբերումները, եթե մեկը գիտակցի, որ դրանք բխում են ոչ միայն հազվագյուտ, աստվածատուր տաղանդներից, այլ հատկապես նրա խորը հոգևորությունից և անձնական հավատքից»: Շարունակելով խոսքը՝ նա կարևորել է. «Ներսեսի բանաստեղծությունները հավատացյալին առաջարկում են անմիջական և սերտ ըմբռնում մարդկության նկատմամբ Աստծո հոգատարության մասին՝ հեշտությամբ և կիրառելի կերպով նրանց հասցնելով աստվածաշնչյան տեքստը»: Բանախոսն ընդգծել է նաև, որ հատկապես «աչքի է ընկնում Ներսես Շնորհալու էկումենիկ ոգին, որը ծնվել է Քրիստոսի մարմնի միասնության խոր ցանկությունից։ Դրան զուգընթաց ընթանում է նրա հոգատարությունը հայ ժողովրդի անվտանգության և հոգևոր բարեկեցության նկատմամբ ցնցումների ու այս ու այն կողմ սփռված լինելու ժամանակաշրջանում»:
Ամփոփելով դասախոսությունը, պրոֆեսոր Թեո Մաարթըն վան Լինտը շեշտել է հետևյալը. «Ներսես Շնորհալին եղել է հայ ժողովրդի առաջնորդը։ Նրա անունից ես կցանկանայի խնդրել համաշխարհային առաջնորդներին խիզախություն և կարեկցանք ցուցաբերել՝ գտնելու ուղիներ՝ անհապաղ դադարեցնելու Ադրբեջանի կողմից 120 000 արցախահայության անօրինական և կյանքին վտանգ սպառնացող շրջափակումը»։
Հունաստանում ՀՀ դեսպանության տեղեկացմամբ՝ ելույթից, ինչպես նաև հարցուպատասխանից հետո հյուրերը վայելել են հայկական և հունական երաժշտություն՝ հունահայ երկու մեծագույն երաժիշտների կատարմամբ՝ Ֆիլիպոս Նակասի անվան կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր, նշանավոր կիթառահար Յակովոս Քոլանյանի և Հունաստանի Ամերիկյան քոլեջի երաժշտության պրոֆեսոր, հայտնի դաշնակահար Քրիստինե Թոքաթլյանի կատարմամբ, որին հետևել է ընդունելություն՝ հայկական գինիների և կոնյակի, ինչպես նաև տարբեր ուտեստների հյուրասիրությամբ:
Նմանատիպ նյութեր
940 դիտում
15:34 30-06-2023
Ս. Ներսես Շնորհալու մահվան 850-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումներ՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կենտրոնակայանում
997 դիտում
13:20 20-11-2015
Աթենքում Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառում է տեղի ունեցել
781 դիտում
22:26 11-01-2023
Հրատարակվել է Ներսես Շնորհալու «Մատենագիրք Հայոց» ԻԲ հատորը
Այս բաժնից
6505 դիտում
16:23 11-10-2024
71 տարեկանում կյանքից հեռացել է երգչուհի Զառա Տոնիկյանը
6865 դիտում
23:11 10-10-2024
Մաշտոցի պողոտայի A գոտու և կարմիր կետագծերի թալանը չեն կարող համատեղվել․ Արշակ Սարգսյան