Էդգարը հաշմանդամություն ուներ, բայց բանակ տարան. համակերպվել չի լինում, կարոտը խորանում ու ծանրանում է․ մայրը՝ Արցախում նահատակված 18-ամյա Էդգար Աղաբաբյանի մասին

 Էդգարի հայրենասիրությանը սահման չկար, պապիկի իրական հետևորդն էր, պապիկի մեդալները վերցնում էր, դնում իր վրա ու ասում, որ երբեք մեդալները պիտի տանից դուրս չգան, որովհետև կարևոր են: Հիմա ես եմ նստել ու նրա մեդալները հավաքում: 44-օրյա Արցախյան պատերազմի ժամանակ հակառակորդի դեմ ծավալված մարտերի ընթացքում նահատակված զինծառայող 18-ամյա Էդգար Աղաբաբյանի մայրը՝ Շուշանիկ Աղաբաբյանը, պատմում է Tert.am-ի զրույցում։ 

Մայրը պատմում է, որ Էդգարը տարբերվում էր իր խղճի զգացումով, հանգիստ բնավորությամբ ու բարությամբ, չէր ընդունում, երբ մարդկանց շահագործում էին: Էդգարի ընկերները ևս Էդգարին շատ հատուկ էին վերաբերվում:

«Արդարության համար էր պայքարում, ուզում էր, որ մարդիկ էլ իր նման արդար ու խղճով լինեն: Երբ տեսնում էր, որ ինչ-որ կենդանու էին խփում, վերցնում ու բերում էր տուն, բանակից առաջ էլ շուն բերեց, երբ զանգում էր, միշտ հարցնում էր, թե ոնց է շունը»,- պատմում է մայրը:

Էդգարը տիկին Շուշանիկի միակ որդին էր, պատերազմի սկսվելու ժամանակ երկու ամսվա ծառայող էր: Տղան մեքենաների վերանորոգմամբ էր հետաքրքրված, նպատակ ուներ, որ երբ վերադառնա, պիտի իր սեփական վերանորոգման կետը հիմնի, երազանքները կիսատ մնացին, իսկ նա մինչև բանակ գնալն արդեն, ինչպես մայրն է ասում՝ գրեթե վարպետ էր դարձել:

Մայրն արցունքները չի զսպում, երբ ամեն անգամ խոսում է Էդգարի մասին: «Տղայիս նկարները տեսնելիս չեմ դիմանում, քանի ամիս է՝ չեմ գտնում ինձ, կարոտում եմ: Ոչինչ հաշվի չառնելով՝ բանակ տարան, հաշմանդամություն ուներ: Խնդրում էի ՊՆ-ին, որ գոնե մոտ տեղ ծառայի, ասում էին՝ չկա նման օրենք ու պիտի պարզապես վիճակ հանելով որոշվի, թե որտեղ է ծառայելու: Հուլիսին բանակ են տարել, մոտ 40 օր կարանտինի մեջ է եղել Ասկերանում:  Էդգարը ողնաշարի ու ոտքերի խնդիր ուներ, ոտքերի խնդիրը պարզվեց այն ժամանակ, երբ մինչև բանակ ստուգումներ էր անցնում: Հարցրին՝ կարո՞ղ ես ծառայել, ասաց՝ հա, ոչ հաստատ չէր ասի ու էդպես էլ տարան, բայց նա իսկապես չպիտի ծառայեր: Երբ հարցնում էի՝ շարային անում ես, ասում էր՝ անպայման»,– պատմում է մայրը:

Հերոսը երբեք ծառայությունից չէր բողոքում, ասում էր՝ ամեն ինչ լավ է, առողջական խնդիրները, եթե անգամ գլուխ էին բարձրացնում, մայրիկին չէր բողոքում: «Մենք անգամ Էդգարի երդման արարողությանը չենք մասնակցել: Սեպտեմբերի 15-ին զանգեց, ասաց, որ զենք են տվել, իսկ զենքը նրա թուլությունն էր, հատուկ սիրով էր զենք բռնում, ընկերների հետ որսի գնում, բայց երբեք կենդանիների վրա չէր կրակում: Ասացի՝ զգույշ կլինես, Էդգար, ասաց՝ հա, մամ, անպայման: Դրանից հետո սեպտեմբերի 26-ին զանգեց, ասաց, որ երկու նկար է ուղարկել  ինձ, խնդրեց, որ ընկերներին ուղարկեմ: Ես պատերազմի մասին անգամ չգիտեի, չէի հետևում, շորեր էի առել, որ որդուս ուղարկեմ: Սեպտեմբերի 28-ին զանգեց, ասաց՝ մամ, աղոթում եմ քեզ համար, ասաց, որ դիրքեր են տանում, զարմացել էի, թե նորակոչիկներին ինչի պիտի դիրքեր տանեն: Գնացի հարևանիցս մի քանի հարց ճշտելու, տեսա, որ լացում են, որովհետև նրա տղան ևս ծառայում էր, ասաց՝ պատերազմ է, զարմացել էի, թե ինչ պատերազմ»:

Մայրը որդուց զանգ է ստացել նաև սեպտեմբերի 30-ին, որը վերջինն է եղել, ասել է, որ ապահով է ու անհանգստանալու կարիք չկա, եթե հարմար լինի՝ ինքը կզանգի:


Հերոսն ընկել է հոկտեմբերի 3-ին: «Ինձ չէին ասում, որ զոհվել է, ասում էին, թե վիրավոր է, խնայում էին ինձ, որովհետև առողջական խնդիրներ ունեմ: Ասում են, որ օդանավի մեջ է զոհվել: Համակերպվել չի լինում, գնալով կարոտը խորանում ու ծանրանում է, կարոտում եմ ամեն շարժումին, ձայնի տոնայնությանը, ամեն բառին, երբ մտնում էր տուն ու կանչում՝ մամ ջան»: 

Մայրը որդու երդման արարողության նկարներն անգամ չունի, խնդրել է, որ գոնե գտնեն, բայց չի էլ հասկացել, թե ում է անհրաժեշտ դիմել, որովհետև Էդգարն իրեն հատուկ փակ բնավորությամբ ոչ մի մանրամասներ չի ասել իր ծառայության մասին, չի ասել, թե ով է հրամանատարը, թե ովքեր են իր հետ ծառայում:

«Ասում են՝ հրետանակոծվել է Ասկերանի այն զորամասը, որտեղ երդում է տվել: Ոչինչ չգիտեմ, ոչինչ չեն ասում, հստակ չգիտեմ անգամ, թե որտեղ է զոհվել Էդգարը: Էդգարի զոհվելուց հետո ինձ նրա ընկերը գրեց, հետաքրքրվեցի, թե ինչ վիճակում են, հրամանատարը կա, թե չէ, ասաց, որ կա, բայց այստեղ ինձ խաբում էին: Էդգարի զոհվելու տեղանքի մասին նա էլ չգիտեր, ասաց, որ 26 հոգով դիրքեր են բարձրացել, բայց 6-ով են իջել: Ավելի ուշ մի աղջիկ զանգեց ինձ, ասաց, որ լրատվամիջոցներում նկարն էր տեսել Էդգարի, ասաց, որ 10 օր Էդգարի հետ Եղնիկներում է եղել, նա ևս վիրավոր է, սպասում եմ, որ ինքը գա, պատմի Էդգարից»,-պատմում է մայրը:

Էդգարը հուղարկավորված է Եռաբլուրում, տապանաքարը բարերարների օգնությամբ է կառուցվել, մայրն ասում է, որ այս ամբողջ ընթացքում նրան բարերարներն են օգնում, իսկ պետության կողմից դեռ որևէ աջակցություն չի տրամադրվել: Տիկին Շուշանիկը պատմում է, որ ինքը ևս հաշմանդամություն ունի, որի համար էլ նպաստ էր ստանում, սակայն հիմա նպաստից զրկել են, որովհետև պիտի զոհված որդու հատուցման գումարը ստանա: