Աշխարհի երեխաների առնվազն մեկ երրորդը զրկված է հեռավար ուսուցման հնարավորությունից, երբ դպրոցները փակ են. ՅՈՒՆԻՍԵՖ

Դպրոցների վերաբացմանն ընդառաջ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը նոր զեկույց է հրապարակել, որում հստակ երևում է հեռավար կրթության հասանելիության անհամաչափությունը: Առցանց կրթվելու հնարավորությունն անհասանելի է եղել աշխարհի երեխաների մեկ երրորդի համար: «Առնվազն 463 միլիոն երեխայի համար հեռավար ուսուցում հասկացողությունը գոյություն չի ունեցել, երբ կորոնավիրուսի պատճառով դպրոցները փակվեցին»,- նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Հենրիետա Ֆորը։ «Երեխաների այսքան մեծ թվի կողմից ամիսներ շարունակ կրթության չստանալը համաշխարհային կրթական ճգնաժամ է։ Դրա հետևանքները կարող են իրենց զգացնել տալ տնտեսության մեջ և հասարակության շրջանում գալիք տասնամյակների ընթացքում»։ Ազգային և տեղական արգելափակումների բարձրակետին դպրոցների փակման պատճառով գրեթե 1,5 միլիոն դպրոցականներ են տուժել։ «Հեռավար ուսուցման հասանելիությունը» զեկույցն անդրադառնում է հեռավար ուսուցման թերություններին և ընդգծում ծառայության անհասանելիության մակարդակը։ Զեկույցում օգտագործվել են նախադպրոցական, տարրական և միջին դպրոցի աշակերտներին հեռավար ուսուցման համար տանը անհրաժեշտ տեխնոլոգիաների և գործիքների առկայության վերաբերյալ համաշխարհային վերլուծական տվյալներ 100 երկրներից։ Ներառված են տվյալներ հեռուստատեսության, ռադիոյի, համացանցի հասանելիության, ինչպես նաև դպրոցների փակման ընթացքում այս հարթակների համար մշակված համապատասխան կրթական ծրագրերի առկայության վերաբերյալ։ Չնայած զեկույցում առկա արդեն իսկ մտահոգիչ տվյալներին, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը նախազգուշացնում է, որ պատկերը կարող է ավելի վատը լինել: Անգամ, տանը համապատասխան տեխնոլոգիաների և գործիքների առկայությունը չի կարող երաշխավորել, որ երեխան հնարավորություն ունի այդ հարթակների միջոցով հեռավար կրթվելու: Տանը կարող են գոյություն ունենալ այլ գործոնները՝ երբ երեխան պարտադրված է տնային գործեր անել, ստիպված է աշխատել, առցանց և հեռարձակվող դասերի պահին բացակայում են սովորելու համար բարենպաստ պայմանները: Զեկույցը ներկայացնում է տարածաշրջանների միջև առկա նշանակալի անհավասարությունը։ Սահարյի հատվածի աֆրիկայան երկրներում աշակերտներն ամենաշատն են տուժել․ այստեղ աշակերտների կեսին հնարավոր չի եղել ներգրավել հեռավար ուսուցում գործընթացում: Զեկույցը նաև ներառում է հասանելիության վերաբերյալ տվյլաներ ըստ տարիքային խմբերի․ կրթության և զարգացման համար կարևորագույն այս տարիներին հեռավար ուսուցումը հասանելի չի եղել ամենակրտսերներին: Նախադպրոցական տարիքի երեխաների 70 տոկոսին, այն է՝ 120 մլն երեխայի հնարավոր չէ հեռավար կրթություն տրամադրել, հիմնականում փոքր տարիքի երեխաների համար առցանց ուսուցման հետ կապված խնդիրների և սահմանափակումների, կրթական այս տարիքի երեխաների համար հեռավար ուսուցման ծրագրերի բացակաության և հեռավար ոսուցման համար տանն անհրաժեշտ գործիքների բացակայության պատճառով։ Տարրական դպրոցի աշակերտների առնվազն 29 տոկոսին, այն է՝ 217 միլիոն աշակերտի հնարավոր չէ հասնել։ Միջին դպրոցի ցածր դասարանցիների առնվազն 24 տոկոսին, այն է՝ 78 միլիոն երեխայի հեռավար ուսուցում չի տրամադրվել։ Հեռավար կրթությունը ամենաքիչը բաց թողնող տարիքային խումբը միջին դպրոցի բարձր դասարանցիներն են։ Այս տարիքային խմբի 18 տոկոսը, այն է՝ 48 միլիոն աշակերտ չի ունեցել հեռավար ուսուցման համար անհրաժեշտ տեխնոլոգիական միջոցները։ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կառավարություններին կոչ է անում՝ արգելափակումները թուլացնելու դեպքում առաջնահերթություն տալ դպրոցների անվնտանգ վերաբացմանը։ Անհնրինության դեպքում, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը հորդորում է կրթության շարունակականության և վերաբացման ծրագրերում կիրառել «փոխհատուցման մեխանիզմներ»՝ բաց թողած դասերը լրացնելու նպատակով։ Դպրոցների վերաբացման գործողությունների ծրագրերում և գործելակերպում պետք է ներառել կրթության հասանելիության ընդլայնում, այդ թվում՝ հեռավար ուսուցում հատկապես խոցելի խմբերի համար։ Կրթական համակարգերը ևս պետք է հարմարեցվեն և մշակվեն այնպես, որ դիմակայեն ապագա ճգնաժամերին։ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի դպրոցների վերաբացմանն ուղղված հայեցակարգը, որ թողարկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի, ՄԱԿ ՓԳՀ-ի, ՊՀԿ-ի և Համաշխարհային բանկի հետ համատեղ, ազգային և տեղական իշխանություններին ուղղված գործնական առաջարկություններ է պարունակում։ Ուղեցույցի առանցքում են քաղաքականության բարեփոխումները, ֆինանսավորումը, դպրոցների անվտանգ վերաբացումը, բաց թողած ուսուցման լրացումը, երեխաների բարեկեցությունն ու պաշտպանությունը, խոցելի խմբերի երեխաներին հասնելը։