1306 դիտում
19:00 30-09-2015
Ինչպես բաժանել հասարակությունը երեք անհավասար և համերաշխ մասերի
Կաշառակերության ավանդույթները թույլ չեն տալիս պատկերացնել անգամ, թե ինչ կլինի կոռուպցիան վերացնելուց հետո: Օրինակ՝ ինչպես կարելի է համայնքային իշխանություններին առնչվող հարց լուծել, ինչպես կարելի է հեղինակավոր բուհ ընդունվել, ինչպես կարելի է սեփական տուն կառուցել առանց կաշառքի:
Կաշառք տալն ու վերցնելը դարձել է սովորական գործառույթ: Տվողների համար այն բանալի է, իսկ վերցնողների համար՝ գործունեության խթան: Պաշտոնի ձգտողների մեծ մասը ձգտում է կոռուպցիոն լծակի տիրանալ: Այսինքն, մարդը պաշտոն է ուզում ոչ թե հասարակությանը ծառայելու համար, այլ պաշտոնական լիազորություններն իր գրպանին, մերձավորներին ծառայեցնելու համար:
Հասարակությանը ծառայելը համարվում է քող, որով քողակվում են իրական գործունեությունն ու ձգտումները: Իսկ օրենքը դառնում է կոռուպցիոն մեխանիզմներն աշխատացնելու գործիք, ոչ թե ոլորտները կարգավորող նորմ: Եթե չինովնիկը կաշառք է վերցնում կամ ընդառաջում է իր ծանոթին, խնամուն, բարեկամին, ապա դա անում է այնպես, կարծես լավ բան է անում, կարծես ճիշտ, օրինակելի, շնորհակալ գործ է անում:
Ծառայակիցներն ու հարազատները դրական են գնահատում այդ մոտեցումը, և կաշառակերն իր աչքին բարձրանում է: Իսկ եթե նույն գործն անում է առանց կաշառքի և անծանոթ մարդու համար, ապա ծառայակիցներն ու հարազատները ծիծաղում են նրա վրա կամ առնվազն զարմանք արտահայտում, թե ինչու է նա առանց կաշառքի կամ անծանոթ մարդու համար գործ արել:
Այդ վերաբերմունքի ազդեցության տակ կաշառակերն ինքն իր աչքին ընկնում է, և մեջը վախ է մտնում, որ կարող է կորցնել պաշտոնը, աշխատանքը, եկամտի աղբյուրը: Այդ վախը ստիպում է նրան պահպանել կաշառակերության ավանդույթները և անծանոթ մարդու համար առանց կաշառքի ոչինչ չանել:
Այսպիսով, կաշառակերության և կոռուպցիայի ավանդույթների պահպանման հիմքերից մեկը նախապաշարմունքն է, թե կաշառք վերցնելը ճիշտ է, իսկ առանց կաշառքի կարելի է վերաբերվել միայն մերձավորներին և հզորներին:
Ըստ այդ նախապաշարմունքի, մարդիկ բաժանվում են երեք հիմնական խմբի: Մի խմբում ներգրավված մարդկանցից պարտադիր պիտի կաշառք վերցնել: Դրանք անծանոթ, հասարակական բարձր դիրք չունեցող, վճարունակ մարդիկ են: Երկրոդ խմբում ներգրավված են չինովնիկները, նրանց հարազատները, ինչպես նաև բարձր դիրք ու հեղինակություն ունեցողները, իսկ երրորդ խմբում նրանք են, որոնք ոչ ծանոթ են, ոչ էլ ի վիճակի են կաշառք տալ: Այս վերջին խմբի մարդիկ իրենց խնդիրները լուծելու համար ստիպված փորձում են միջորդներ գտնել երկրորդ խմբի մարդկանց շրջանում, այսինքն՝ ծանոթ գտնել, որի միջնորդությամբ լուծեն իրենց խնդիրները:
Այսպիսով, կոռուպցիան այնքան է արմատացել, որ թվում է, թե միշտ այդպես է եղել ու միշտ այդպես է լինելու: Իրականում կոռուպցիա լինում է այն երկրներում, որտեղ չինովնիկներն իրենց վեր են դասում հասարակությունից և օրենքից, իսկ կյանքի միակ իմաստը նյութն է:
Թաթուլ Մկրտչյան
Կաշառք տալն ու վերցնելը դարձել է սովորական գործառույթ: Տվողների համար այն բանալի է, իսկ վերցնողների համար՝ գործունեության խթան: Պաշտոնի ձգտողների մեծ մասը ձգտում է կոռուպցիոն լծակի տիրանալ: Այսինքն, մարդը պաշտոն է ուզում ոչ թե հասարակությանը ծառայելու համար, այլ պաշտոնական լիազորություններն իր գրպանին, մերձավորներին ծառայեցնելու համար:
Հասարակությանը ծառայելը համարվում է քող, որով քողակվում են իրական գործունեությունն ու ձգտումները: Իսկ օրենքը դառնում է կոռուպցիոն մեխանիզմներն աշխատացնելու գործիք, ոչ թե ոլորտները կարգավորող նորմ: Եթե չինովնիկը կաշառք է վերցնում կամ ընդառաջում է իր ծանոթին, խնամուն, բարեկամին, ապա դա անում է այնպես, կարծես լավ բան է անում, կարծես ճիշտ, օրինակելի, շնորհակալ գործ է անում:
Ծառայակիցներն ու հարազատները դրական են գնահատում այդ մոտեցումը, և կաշառակերն իր աչքին բարձրանում է: Իսկ եթե նույն գործն անում է առանց կաշառքի և անծանոթ մարդու համար, ապա ծառայակիցներն ու հարազատները ծիծաղում են նրա վրա կամ առնվազն զարմանք արտահայտում, թե ինչու է նա առանց կաշառքի կամ անծանոթ մարդու համար գործ արել:
Այդ վերաբերմունքի ազդեցության տակ կաշառակերն ինքն իր աչքին ընկնում է, և մեջը վախ է մտնում, որ կարող է կորցնել պաշտոնը, աշխատանքը, եկամտի աղբյուրը: Այդ վախը ստիպում է նրան պահպանել կաշառակերության ավանդույթները և անծանոթ մարդու համար առանց կաշառքի ոչինչ չանել:
Այսպիսով, կաշառակերության և կոռուպցիայի ավանդույթների պահպանման հիմքերից մեկը նախապաշարմունքն է, թե կաշառք վերցնելը ճիշտ է, իսկ առանց կաշառքի կարելի է վերաբերվել միայն մերձավորներին և հզորներին:
Ըստ այդ նախապաշարմունքի, մարդիկ բաժանվում են երեք հիմնական խմբի: Մի խմբում ներգրավված մարդկանցից պարտադիր պիտի կաշառք վերցնել: Դրանք անծանոթ, հասարակական բարձր դիրք չունեցող, վճարունակ մարդիկ են: Երկրոդ խմբում ներգրավված են չինովնիկները, նրանց հարազատները, ինչպես նաև բարձր դիրք ու հեղինակություն ունեցողները, իսկ երրորդ խմբում նրանք են, որոնք ոչ ծանոթ են, ոչ էլ ի վիճակի են կաշառք տալ: Այս վերջին խմբի մարդիկ իրենց խնդիրները լուծելու համար ստիպված փորձում են միջորդներ գտնել երկրորդ խմբի մարդկանց շրջանում, այսինքն՝ ծանոթ գտնել, որի միջնորդությամբ լուծեն իրենց խնդիրները:
Այսպիսով, կոռուպցիան այնքան է արմատացել, որ թվում է, թե միշտ այդպես է եղել ու միշտ այդպես է լինելու: Իրականում կոռուպցիա լինում է այն երկրներում, որտեղ չինովնիկներն իրենց վեր են դասում հասարակությունից և օրենքից, իսկ կյանքի միակ իմաստը նյութն է:
Թաթուլ Մկրտչյան
Նմանատիպ նյութեր
3427 դիտում
09:37 28-07-2016
Հասարակությունը բաժանվել է երեք չափազանց անհավասար մասերի. «Առավոտ»
2435 դիտում
08:29 25-08-2015
Իրականում փոխվել է ոչ թե ոստիկանությունը, այլ հասարակությունը, միայն ու միայն հասարակությունը. ՀԺ
Այս բաժնից
541 դիտում
18:46 14-11-2024
Գրետա Թունբերգն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
706 դիտում
18:33 14-11-2024
Հայաստանի դեսպանն իր հավատարմագրերն է հանձնել Ուրուգվայի նախագահին
574 դիտում
18:08 14-11-2024
Կայացել է Երևանի զարգացման հնգամյա ծրագրի և տարեկան բյուջեի կառավարման խորհրդի նիստը