211652_close_icon
views-count1114 դիտում article-date 10:27 06-06-2014

Եթե զարգացած երկրներում փոքր ՀԷԿ–երը բնությունը փրկում են, ապա Հայաստանում՝ կործանում․ Առավոտ

«Առավոտ» թերթը գրում է․ «Այս տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ Դեբեդ գետի վրա 33 փոքր ՀԷԿ է գործում, Աղստև գետի վրա 23 ՀԷԿ է կառուցված, չորս փոքր ՀԷԿ էլ Ախուրյան գետի վրա կա: Մեղրի գետի վրա 8 փոքր ՀԷԿ կա, Ողջի գետի ավազանին՝ 14, Սևանա լճի ջրերով էլ 11 ՀԷԿ է աշխատում: Հինգ փոքր ՀԷԿ Որոտան գետի վրա է գործում: Այս ցանկը շարունակելի է: Մեր հանրապետության միայն 11 գետերի վրա միասին վերցրած 115 փոքր ՀԷԿ է գործում: Այսպիսի տվյալներ է ներկայացնում անկախ հետազոտող Վիկտորյա Բուռնազյանն իր «Փոքր հիդրոէլեկտրակայանների սոցիալ-էկոլոգիական ազդեցության վերլուծություն» զեկույցում: 11 գետերի վրա գործող 115 ՀԷԿ-երի միջին տարեկան արտադրանքը կազմում է 540 կիլովատտ/ժամ էլեկտրաէներգիա: Եթե զարգացած երկրներում խրախուսվում է փոքր ՀԷԿ-երի կառուցումը, քանի որ դրանք դրական ազդեցություն են թողնում կլիմայի փոփոխության վրա, Հայաստանում փոքր ՀԷԿ-երը ճիշտ հակառակ ազդեցությունն են ունենում՝ խախտելով էկո-համակարգի հավասարակշռությունը, «նպաստում» անտառների, ջրային ռեսուրսների կորստին, խթանում սողանքները, վերացնում կենսաբազմազանությունը: Զեկույցի հեղինակը պարզել է, որ մեր երկրում փոքր ՀԷԿ-երի ֆինանսավորումը գրավիչ է նրանով, որ ապահովում է վարկի 100 տոկոսանոց մարում, էլեկտրաէներգիայի սպառման շուկայում մրցակցություն չկա, առկա է էլեկտրաէներգիայի համար բարձր սակագին, փոքր ՀԷԿ-երի շահագործման լիցենզիան տրամադրվում է 15 տարով: Վիկտորյա Բուռնազյանը, վկայակոչելով ՀՀ կառավարության 927-Ն որոշումը, Հայաստանում գործող փոքր ՀԷԿ-երին թույլատրվում է գետից խողովակների մեջ վերցնել 90%-ից ավելի ջուր, մինչդեռ էկոլոգիական ստանդարտների համաձայն՝ գետից 20%-ից ավելի ջրառը բերում է գետի ճգնաժամային վիճակի, իսկ 40%-ից ավելին՝ աղետալի վիճակի: 47 գետերի ուսումնասիրության արդյունքում, որոնց վրա ընդհանուր վերցրած գործում է 100 փոքր ՀԷԿ, Վ. Բուռնազյանը պարզել է, որ միայն 28 գետի ծանրաբեռնվածությունն է նորմալի սահմաններում»։ Մանրամասները կարդացեք թերթի այսօրվա համարում։

Նմանատիպ նյութեր